Ο αυτισμός είναι μια γενετική πολύπλοκη διαταραχή της συμπεριφοράς, που περιλαμβάνει ποικιλία χαρακτηριστικών γνωρισμάτων.
Αλλιώς ονομαζόμενες "Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές" (ΔΑΔ).
Οι Διάχυτες Αναπτυξιακές Διαταραχές είναι μια ευρύτερη κατηγορία που περιλαμβάνει πέντε διαταραχές:
α) τον αυτισμό,
β) τη διαταραχή Rett,
γ) την παιδική αποδιοργανωτική διαταραχή,
δ) τη διαταραχή Asperger
ε) τη διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή μη προσδιοριζόμενη αλλιώς. Μερικές φορές ο ορισμός για τον αυτισμό χρησιμοποιείται για να περιγράψει μόνο τον αυτισμό και μερικές φορές χρησιμοποιείται για να περιγράψει και τις πέντε διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές.
Οι διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές, ΔΑΔ είναι νευρoαναπτυξιακές διαταραχές που εμφανίζεται στα πρώτα χρόνια ζωής του παιδιού.
Χαρακτηρίζονται από α) διαταραχή της κοινωνικής επαφής και αλληλεπίδρασης, β) διαταραχή στην επικοινωνία (λεκτική και μη λεκτική), και γ) περιορισμένες ή ασυνήθιστες και επαναληπτικές συμπεριφορές, οι οποίες παρουσιάζονται πριν ακόμη το παιδί συμπληρώσει τα τρία του χρόνια.
Συνήθως οι γονείς είναι αυτοί που παρατηρούν πρώτοι ασυνήθιστη συμπεριφορά στο παιδί τους ή την αδυναμία του παιδιού τους να κατακτήσει τα τυπικά αναπτυξιακά ορόσημα.
Ορισμένοι γονείς περιγράφουν ένα παιδί που διέφερε από την στιγμή της γέννησής του, ενώ άλλοι περιγράφουν ένα παιδί που εξελισσόταν κανονικά και μετά έχασε αυτές τις δεξιότητες. Τα άτομα με αναπτυξιακές διαταραχές διαφέρουν μεταξύ τους και ως προς τα συμπτώματα και ως προς τη σοβαρότητα αυτών.
Συνήθως υπάρχει μια παράξενη συμπεριφορά του παιδιού μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής του. Ακολουθούν ορισμένες από τις ενδείξεις:
Πρώιμες ενδείξεις Αυτισμού
- Αδιαφορία σε ακουστικά ή οπτικά ερεθίσματα
- Τα μωρά είναι πάρα πολύ ήρεμα ή πάρα πολύ ανήσυχα
- Διαταραχές ύπνου και σίτισης
- Μωρά που δεν προσαρμόζονται στην αγκαλιά
- Παράξενα παιχνίδια με τα χέρια
- Στερεότυπες κινήσεις σώματος
- Παράξενα παιχνίδια με τα αντικείμενα
- Αδιαφορία για τα άτομα που το περιβάλλουν, ή ενδιαφέρον για το φως, τη μουσική
- Στους 8 μήνες δεν κατανοούν, δεν δείχνουν με το δάχτυλο
- Συχνά παρουσιάζουν αυτοεπιθετικότητα
- Απουσία ομιλίας ή της εξέλιξης της και ηχολαλία
- Γενικά σοβαρές διαταραχές της επικοινωνίας
Όταν οι γονείς καταλάβουν ότι δεν καταφέρνουν να επικοινωνήσουν με το παιδί, χρειάζεται να ζητήσουν βοήθεια από ομάδα ειδικών αλλά και να γίνει μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση από Λογοπαθολόγο.
Πώς η Λογοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει ένα παιδί με αυτισμό;
Ένας εξειδικευμένος λογοπαθολόγος είναι σημαντικός για την αποτελεσματική εκπαίδευση ενός παιδιού με αυτισμό . Μπορεί να παρέχει εξειδικευμένη προσέγγιση που στοχεύει στην ενίσχυση όλων των βασικών γνωστικών δεξιοτήτων. Μέσα από μια ειδική αξιολόγηση είναι σε θέση να υποστηρίξει και να οργανώσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του παιδιού, με στόχο την ανάπτυξη της γλωσσικής κατανόησης και έκφρασης, αφού πρώτα έχει προωθήσει την κοινωνική αλληλεπίδραση και επικοινωνιακή πρόθεση του παιδιού.
Πως μπορώ να βοηθήσω εγώ το παιδί μου;
Αρχικά οι γονείς θα πρέπει να εξασφαλίσουν ένα ήρεμο και χαρούμενο περιβάλλον στο παιδί τους, να επιλέξουν το θεραπευτικό πλαίσιο και στη συνέχεια μπορούν να λειτουργήσουν και ως συν-θεραπευτές. Η συμμετοχή στο πρόγραμμα του παιδιού θα χρειαστεί κάποια μορφή εκπαίδευσης από τους θεραπευτές και άμεσης συνεργασίας.
* Ελένη Μουγιάρη
Λογοπαθολόγος-Λογοθεραπεύτρια Bsc-MSc
Μέλος του Συλλόγου Εγγεγραμμένων Λογοπαθολόγων Κύπρου (ΣΥΕΛΚ).
email: eleni_mougiari@hotmail. Τηλ:99768673