ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΙΣΧΙΩΝ - ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ - ΝΕΦΡΩΝ
Το υπερηχογράφημα είναι μια από τις πιο διαδεδομένες απεικονιστικές μεθόδους στη παιδιατρική ακτινολογία καθώς τα παιδιά λόγω της χαμηλής περιεκτικότητας του σωματικού τους λίπους είναι ιδανικά για την υπερηχογραφική εξέταση και τη λήψη εικόνων εξαιρετικής λεπτομέρειας και ευκρίνειας.
Το υπερηχογράφημα είναι η μόνη απεικονιστική μέθοδος που μπορεί να γίνει ανώδυνα, γρήγορα, χωρίς να απαιτείται φαρμακευτική καταστολή του βρέφους και ακινησία, ούτε χορήγηση ενδοφλέβιας σκιαγραφικής ουσίας.
Επιπλέον είναι μια εξέταση χωρίς ακτινοβολία, με υψηλή διαγνωστική ακρίβεια, χαμηλό κόστος και εύκολη για το νεογνό το οποίο βρίσκεται συνεχώς μαζί με τους γονείς του.
Η αναπτυξιακή δυσπλασία (DDH) είναι μια πολυπαραγοντική νόσος του ισχίου η οποία μπορεί να εμφανιστεί από απλή χαλαρότητα της άρθρωσης του ισχίου έως σοβαρή παραμόρφωση της άρθρωσης.
Μετά τη γέννηση παρατηρείται αστάθεια του ισχίου σε ποσοστό 2% των νεογνών ενώ δυσπλασία εμφανίζει το 0,1%. Οι συχνότεροι παράγοντες που ευνοούν την εμφάνιση της πάθησης είναι η δίδυμη κύηση, το θετικό ιστορικό των γονέων, η ισχιακή προβολή και το ολιγοϋδράμνιο.
Είναι 4-8 φορές πιο συχνή στα κορίτσια και 3 φορές πιο συχνά εντοπιζόμενη στο αριστερό ισχίο. Παραμελημένα περιστατικά συνήθως θα χρειαστούν χειρουργική θεραπεία.
Παλαιότερα, η καθυστερημένη διάγνωση της αναπτυξιακής δυσπλασίας οδήγησε πολλά παιδιά στην αναπηρία, επειδή την κλινική εξέταση δεν συνόδευε μια απεικονιστική εξέταση όπως η σύγχρονη υπερηχοτομογραφία.
Η υπερηχογραφίκη απεικόνιση των ισχίων μπορεί να γίνει ιδανικά από τις πρώτες μέρες της γέννησης μέχρι και την 8η εβδομάδα.
Μπορεί να γίνεται και σε μεγαλύτερη ηλικία, αν και αυτό εξαρτάται από την εμφάνιση των πυρήνων οστέωσης. Αυτό που πρέπει να ξέρουν οι γονείς είναι ότι το μωρό τους δεν πονά αν και μπορεί να αντιδρά στην εξέταση.
Χρησιμεύει στη πρώιμη διάγνωση της αναπτυξιακής δυσπλασίας του ισχίου και αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία επειδή η πάθηση στο αρχικό της στάδιο δύναται να αντιμετωπισθεί συντηρητικά και πιο ανώδυνα με ειδικούς νάρθηκες.
Έτσι η συγκεκριμένη εξέταση μπορεί να καθορίσει το είδος της θεραπείας που θα επιλεγεί, συντηρητική ή χειρουργική, όσο και την έκβαση της θεραπείας.
Με αυτή τη λογική το υπερηχογράφημα των ισχίων έχει καταστεί ως υποχρεωτική εξέταση προληπτικού ελέγχου στα νεογνά σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες.
Το υπερηχογράφημα εγκεφάλου αποτελεί εξέταση πρώτης γραμμής στην απεικόνιση του νεογνικού και βρεφικού εγκεφάλου καθώς επιτρέπει την ακριβή διάγνωση αιμορραγιών, συγγενών ανωμαλιών, υδροκεφάλου, φλεγμονών (μηνιγγίτιδα-κοιλίτιδα, αποστήματα) και μορφωμάτων (κύστεις ή όγκους).
Εκτελείται μόνο όταν η πρόσθια πηγή είναι ανοιχτή, περίπου μέχρι τον 12ο μήνα γιατί η πηγή αποτελεί το παράθυρο από το οποίο εισέρχονται οι υπέρηχοι για να απεικονίσουν τον εγκέφαλο.
Συνήθως ως παράθυρο χρησιμοποιείται η πρόσθια πηγή και σε ειδικές περιπτώσεις η ινιακή και οι κροταφικές πηγές.
Επίσης το υπερηχογράφημα νεφρών είναι η πρώτη απεικονιστική μέθοδος διάγνωσης συγγενών ανωμαλιών και αλλοιώσεων αποφρακτικού τύπου που προκαλούν υδρονέφρωση (στένωση πυελοουρητηρικής συμβολής, στένωση κυστεοουρητηρικής συμβολής, λιθίαση, διπλο πυελοκαλυκικό σύστημα).
Με το υπερηχογράφημα γίνεται επίσης διάγνωση κυστικών βλαβών, παρεγχυματικών αλλοιώσεων, κακώσεων και χωροκατακτητικών εξεργασιών στους νεφρούς.
*Δρ. Αγαθαγγέλου Μάριος
MD, MSc
Ακτινοδιαγνώστης