Χριστούγεννα! Για τον καθένα μας σημαίνουν κάτι διαφορετικό, που συνήθως πηγάζει από τις αναμνήσεις που είχε ως παιδί. Κάποιοι τα λατρεύουν και ανυπομονούν να τα γιορτάσουν, άλλοι μελαγχολούν και περιμένουν απλά να τελειώσουν οι γιορτές και τα φανταχτερά λαμπιόνια να σβήσουν. Πόσο σημαντικό είναι άραγε για έναν άνθρωπο να έχει ευτυχισμένες γιορτινές αναμνήσεις; Έχει στ'αλήθεια σημασία για τα παιδιά πόσο ψηλό είναι το Χριστουγεννιάτικο δέντρο στο σπίτι, πόσο ακριβό είναι το δώρο του Άγιου Βασίλη ή πόσο πλούσιο είναι το γιορτινό τραπέζι; Η Δρ Αριστονίκη Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου Διδάκτορας Σχολικής-Εξελικτικής ψυχολογίας, απαντά σε ερωτήματα που λίγο πολύ όλοι σκεφτόμαστε την περίοδο των γιορτών εστιάζοντας στον τρόπο που οι γονείς μπορούν να δώσουν στο παιδί τους να καταλάβει το αληθινό νόημα των Χριστουγέννων και την αξία όχι μόνο του να παίρνεις αλλά και να δίνεις αγάπη.
Τι σημαίνουν τα Χριστούγεννα για τα παιδιά;
Ρώτησα πολλές φορές τα παιδιά για το τι σημαίνουν για αυτά τα Χριστούγεννα. Έχω λάβει πολλές και διαφορετικές απαντήσεις ανάλογα με την ηλικία των παιδιών, την συναισθηματική τους ωριμότητα αλλά και την γνωστική τους αντίληψη. Θα μοιραστώ μαζί σας μερικές απαντήσεις:
Χριστουγεννα σημαινει χαρα γιατι παιρνουμε δωρα και τρωμε γλυκα.
Χριστουγεννα ειναι μια χαρουμενη γιορτη
Τα Χριστούγεννα όλοι χαίρονται και ειδικά οι μικροί
Ωστόσο θεωρώ ότι το μαγικό κλίμα των Χριστουγέννων είναι πολύ κοντά στην μαγική σκέψη των παιδιών. Είναι κοντά στο παραμύθι, στον μύθο, στην μαγεία, στην χαρά που χαρακτηρίζουν την παιδική ηλικία. Αυτή η χαρά που ντύνεται με τόση λάμψη βοηθά πολύ να μοιάζει τούτη η γιορτή πιότερο μαγική για παιδιά αλλά και για μεγάλους που έχουν αναμνήσεις από τα δικά τους Χριστούγεννα των παιδικών τους χρόνων.
Η πιο «δημοφιλής» ερώτηση ανάμεσα στα παιδιά την περίοδο των Χριστουγέννων είναι «τι δώρο θα σου φέρει ο Άγιος Βασίλης». Οι γονείς τι θα πρέπει να έχουν υπόψη τους σε σχέση με τα δώρα που πρέπει να κάνουν στα παιδιά τους αυτές τις μέρες;
Να κάνουν δώρα που χρειάζονται τα παιδιά ανάλογα με την ηλικία τους ωστόσο να φροντίσουν τα δώρα να έχουν παιδαγωγικό ή και εκπαιδευτικό χαρακτήρα και να είναι προσιτά στις οικονομικές δυνατότητες της οικογένειας.
Τα Χριστούγεννα είναι μια οικογενειακή γιορτή. Στις περιπτώσεις που οι γονείς είναι διαζευγμένοι ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος να το διαχειριστούν έτσι ώστε τα παιδιά να μη στερηθούν κανέναν από τους δυο γονείς τους; Έχετε εντοπίσει λάθη που κάνουν γονείς σε αυτό το ζήτημα;
Στις περισσότερες περιπτώσεις διαζυγίων έχει ήδη ορισθεί από το δικαστήριο ποιες μέρες θα περάσουν τα παιδιά με τον έναν και ποιες μέρες με τον άλλον γονιό. Λάθη γίνονται όταν αποξενώνονται τα παιδιά από τον έναν τους γονέα και όταν δεν τηρούνται τα συμφωνηθέντα ή ακόμη και όταν πιέζονται τα παιδιά να κάνουν πράγματα που τα ίδια δεν νιώθουν. Αν δηλαδή ένα παιδί δεν έχει ποιοτική σχέση με τον έναν εκ των δύο γονέων του όχι γιατί αποξενώθηκε αλλά για άλλους λόγους τότε θα ήταν καλό να ακούγεται και η γνώμη του παιδιού ούτως ώστε να μην ταλαιπωρείται. Τα παιδιά χρειάζεται να βλέπουν και τους δύο γονείς αλλά πρωτίστως χρειάζονται να έχουν ποιοτική σχέση και με τους δύο γονείς!
Πόσο σημαντικό είναι για έναν άνθρωπο να έχει ευτυχισμένες γιορτινές αναμνήσεις;
Οι παιδικές αναμνήσεις με καλό πρόσημο είναι η καλύτερη παρακαταθήκη για τα παιδιά! Τα παιδιά νιώθουν όμορφα όταν περνάνε χρόνο οι γονείς τους μαζί τους, όταν κάνουν όλοι μαζί πράγματα, όταν μοιράζονται συναισθήματα και σκέψεις, όταν επικοινωνούν!
Έχει ουσιαστική σημασία για τα παιδιά πόσο ψηλό είναι το Χριστουγεννιάτικο δέντρο στο σπίτι, πόσο ακριβό είναι το δώρο του Άγιου Βασίλη ή πόσο πλούσιο είναι το γιορτινό τραπέζι;
Όχι, σημασία έχει οι άνθρωποι που κάθονται δίπλα στο Χριστουγεννιάτικο δέντρο, γύρω από το γιορτινό τραπέζι και κείνοι που ανοίγουν τα δώρα να είναι χαρούμενοι, γεμάτοι, ευχαριστημένοι! Και για να υπάρξει αυτή η χαρά χρειάζεται πνευματικότητα, ουσιαστική επικοινωνία και μεγάλωμα με αξίες και ιδανικά! Τα δώρα ούτε καν θα τα θυμούνται τα παιδιά σε κάποια χρόνια, αυτό όμως που θα μείνει για πάντα χαραγμένο στην μνήμη τους είναι η χαρά, η αγκαλιά, το χάδι, τα γέλια, τα ανέκδοτα δίπλα στο τζάκι και τις ιστορίες της γιαγιάς και του παππού, τα έθιμα και τα ήθη, τα ευχαριστημένα πρόσωπα, την διάθεση για παιχνίδι και πείραγμα!Την θαλπωρή και τη ζεστασιά του σπιτιού τους με τις μυρωδιές και την νοστιμιά των σπιτικών φαγητών!
Υπάρχει ηλικία στην οποία λέμε στο παιδί μας ότι ο Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει ή περιμένουμε να το μάθει από το σχολείο; Τι γίνεται όταν άλλα λέει η μαμά και άλλα η δασκάλα; Τι πρέπει να απαντούν οι γονείς στην ερώτηση αν υπάρχει Άγιος Βασίλης;
Το παιδί συνήθως μέχρι τα έξι του χρόνια δεν μπορεί να ξεχωρίσει ακόμα το φανταστικό από το πραγματικό. Ο Άγιος Βασίλης βρίσκεται στην φαντασία του και ενδεχομένως να εξυπηρετεί κάποιες ανάγκες του. Είναι ο καλός Άγιος που φέρνει δώρα σε όλα τα παιδάκια και με υπερφυσικές δυνάμεις τρυπώνει σε όλα τα σπίτια. Στα παιδιά αρέσουν οι μύθοι, οι ιστορίες και τα παραμύθια. Όταν εκείνα το ζητάνε το παραμύθι, σημαίνει ότι χρειάζονται την μαγική ύπαρξη του. Σε αυτή την περίπτωση μπορείτε και εσείς να συμμετέχετε σε όλο αυτό τον φανταστικό κόσμο. Είναι όμορφο να τα βάλετε στην διαδικασία να του στείλουν και γράμμα. Στην παιδική ηλικία 6 έως 12 ετών το παιδί αρχίζει σιγά σιγά να ξεχωρίζει το πραγματικό από το φανταστικό. Μπορεί να καταλάβει τι είναι σωστό και τι λάθος, τι είναι φανταστικό και τι αληθινό. Αν το παιδί αμφισβητεί την ύπαρξη του Άγιου Βασίλη μάλλον ήρθε η ώρα να του αποκαλύψετε την αλήθεια για τον Άγιο. Καλό θα είναι να αναφέρετε την πραγματική ιστορία και από πού ξεκίνησε αυτό το παραμύθι. Αν πάλι το παιδί σας είναι 6 και 7 ετών και του αρέσει η ιδέα του Άγιου Βασίλη αφήστε το να πιστεύει. Μην προσπαθήσετε να το απογοητεύσετε και να το προσγειώσετε στην πραγματικότητα. Κατά τα βάθος, το παιδί γνωρίζει την αλήθεια, απλά του αρέσει ο παραμυθένιος κόσμος του Άγιου.
Όταν άλλα λέει ο ένας και άλλα ο άλλος είναι καλό να λέμε στο παιδί ότι υπάρχουν πολλές απόψεις για τα θέματα και να το ρωτάμε τι πιστεύει το ίδιο.
Η μελαγχολία των γιορτών είναι ένα φαινόμενο που επηρεάζει πολλούς ανθρώπους. Από πού προέρχεται αυτό και πώς μπορεί κανείς να το διαχειριστεί;
Η μελαγχολία των γιορτών είναι μια μορφή εποχικής κατάθλιψης οποία μπορεί να οφείλεται σε πολλούς διαφορετικούς αιτιολογικούς παράγοντες, όπως μοναξιά, δύσκολα παιδικά χρόνια, κάποιο παιδικό τραύμα κ.α. Καταρχήν να το εντοπίσουν και να ψάξουν τα αίτια και κατόπιν να στοχεύσουν ενσυνείδητα. Αυτό θα τους βοηθήσει να βγουν από τον φαύλο κύκλο της μελαγχολίας και αν δυσκολεύονται να ζητήσουν βοήθεια από ειδικό.
Με ποιο τρόπο οι γονείς μπορούν να δώσουν στο παιδί τους να καταλάβει το αληθινό νόημα των Χριστουγέννων και την αξία όχι μόνο του να παίρνεις αλλά και να δίνεις αγάπη;
Με το παράδειγμα τους. Αν όλοι τα Χριστούγεννα και όχι μόνο προσφέραμε στους συνανθρώπους μας που έχουν ανάγκη. Αν δείχναμε με το παράδειγμα μας τη σημασία της γιορτής αυτής και αν μετουσιώναμε σε αληθινό βίωμα το νόημα τω Χριστουγέννων σίγουρα θα μαθαίναμε στο παιδί μας το πνευματικό νόημα αυτής της γιορτής.
+2
Δρ Αριστονίκη Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου Διδάκτορας Σχολικής-Εξελικτικής ψυχολογίας