Οι φίλαθλοι γιατροί και πρωτεργάτες της Αθλητιατρικής Εταιρίας Κύπρου ( ΑΕΚ) οι οποίοι το 1977 έβαλαν τα θεμέλια της αθλητιατρικής στην Κύπρο με οραματιστή τον ορθοπαιδικό Κώστα Χριστοδουλάκη ήταν οι οδοντίατροι Σάββας Λαγούδης και Λουκής Σαββίδης , ο μαιευτήρας Κόκος Μιχαηλίδης , οι ορθοπαιδικοί Άκης Σχίζας, Μιχάλης Παναγιωτίδης και Νίκος Γεψργίου, ο νευροχειρούργος Αντώνης Χριστοδουλίδης, ο καρδιολόγος Λάκης Αναστασιάδης και από το 1981 ο ορθοπαιδικός Οδυσσέας Αθάνατος και ο νευροχειρούργος Νίκος Σπανός.
Η ΑΕΚ αξίζει ειδικής αναφοράς γιατί από την ίδρυσή της δεν περιορίστηκε μόνο στις καθιερωμένες δραστηριότητες μιας επιστημονικής εταιρίας αλλά πρωτοστάτησε και κατόρθωσε να καθιερώσει δύο θεσμούς με ευρύτερες ιατρικές και κιονωνικές προεκτάσεις.
Πρώτον το σύστημα ασφάλισης για τραυματισμούς των αθλητών το 1979 και δεύτερον το Πιστοποιητικό Υγείας των αθλουμένων το 1983
Οι δύο θεσμοί – βασικοί στόχοι της νεοσύστατης αθλητιατρικής εταιρίας αποτέλεσαν και μοναδικά επιτεύγματα στην παγκόσμια αθλητιατρική.
Στις 30-6-1979 συνήφθη η πρώτη συμφωνία της ΑΕΚ με την ασφαλιστική εταιρεία L Union Nationale για κάλυψη των αθλητών από τραυματισμούς.
Την πρώτη χρονιά ( 1979-1980) συμμετείχαν συνολικά 819 αθλητές από ποδοσφαιρικά σωματεία, γυμναστικούς συλλόγους, τον όμιλο χιονοδρομιών, αθλητές ολυμπιακής γυμναστικής και άλλους.
Οι οικονομικές απαιτήσεις για 87 περιπτώσεις ατυχημάτων και ασθενειών των αθλητών, που συνέβησαν , κατά το πρώτο χρόνο λειτουργίας του θεσμού ανήλθαν στις 2233 λίρες.
Ο θεσμός της ιατρικής ασφάλισης των αθλητών δεν ήταν εύκολο εγχείρημα.
Όλα όμως τα εμπόδια υπερπηδήθηκαν και το σύστημα ασφάλισης των αθλητών αναπτύχθηκε, ενισχύθηκε και αγκαλιάστηκε από όλους, αφού απέδειξε τη χρησιμότητα του.
Η ΑΕΚ συνέχισε έκτοτε να διατηρεί το πρόγραμμα ιατρικής ασφάλισης των αθλητών, συμβάλλοντας έτσι στη σωστή αντιμετώπιση του αθλητή.
Ο δεύτερος στόχος της ΑΕΚ που αφορούσε την εφαρμογή υποχρεωτική ιατρικής εξέτασης των αθλητών και την έκδοση του Πιστοποιητικού Υγείας , αποδείχθηκε πιο δύσκολος για να γίνει αποδεκτός.
Ενώ η χρησιμότητα του θα έπρεπε να ήταν εύκολα κατανοητή στους ιθύνοντες, στην πράξη αποδείχθηκε ένα τιτάνιο έργο για τους ανθρώπους της ΑΕΚ.
Σε καμιά χώρα του κόσμου δεν είχε καθιερωθεί ως τότε ένα τέτοιο εθνικό πρόγραμμα.
Το όραμα των εμπνευστών του Πιστοποιητικού Υγείας των αθλούμενων στην Κύπρο ήταν «να μην αθλείται κανείς στην Κύπρο χωρίς προηγουμένως να μην έχει εξετασθεί ιατρικά»
Αυτό θα απέτρεπε στο μεγαλύτερο δυνατό βαθμό τους άδικους και τραγικούς θανάτους των νέων μέσα στους αθλητικούς χώρους.
Οι προσπάθειες για την οργάνωση του Πιστοποιητικού ή αλλιώς Δελτίου Υγείας όπως καθιερώθηκε αργότερα, άρχισαν το 1980 με υπεύθυνο τον καρδιολόγο Λάκη Αναστασιάδη ο οποίος ετοίμασε λεπτομερές προσχέδιο , συμβατό με την ευρισκόμενη σε εμβρυική ακόμα κατάσταση σύγχρονη τεχνολογία της πληροφορικής.
Το αρχικό Πιστοποιητικό καταρτίστηκε το 1982 σε συνεργασία με το Τμήμα Πληροφορικής της Λαικής Τράπεζας και είχε προβλεφθεί μελλοντική αξιοποίηση των δεδομένων με ηλεκτρονική επεξεργασία.
Μετά από πολλές προσπάθειες, διαβουλεύσεις και εξηγήσεις τελικά την 21η Απριλίου 1983 ανακοινώθηκε η έναρξη εφαρμογής του Πιστοποιητικού Υγείας στους αθλητές στην παρουσία εκπροσώπων του ΚΟΑ, ΚΟΠ, ΚΟΚ και της τοπικής επιτροπής ΣΕΓΑΣ η οποία αργότερα μετονομάσθηκε σε ΚΟΕΑΣ
Σε αντίθεση με άλλους αθλητικούς φορείς η σημαντικότερη ομοσπονδία στο νησί αυτή της ΚΟΠ έφερνε συνεχώς προσκόμματα στην εφαρμογή του προτεινόμενου Πιστοποιητικού.
Στόχος της ήταν προφανώς να έχει αυτή τον ιατρικό έλεγχο των ποδοσφαιριστών.
Η Αθλητιατρική Εταιρεία Κύπρου αναγκάστηκε να αντιδράσει και με μια ανακοίνωση στις 5-9-1983 έλεγε μεταξύ άλλων,
« Το απερχόμενο δ.σ της ΚΟΠ προσπαθώντας να θολώσει τα νερά με μια αναχρονιστική νοοτροπία και χάριν της μικροπολιτική θυσιάζει την υγεία των αθλητών. Επανειλημμένα προσπαθήσαμε να εξηγήσουμε στον αποχωρούντα πρόεδρο της ΚΟΠ τα πλεονεκτήματα της ιατρικής εξέτασης των αθλητών. Χωρίς καμία λογική δικαιολογία μέχρι σήμερα η ΚΟΠ προσπαθεί να αποφύγει τον επιστημονικό έλεγχο των ποδοσφαιριστών από ένα ανεξάρτητο επιστημονικό φορέα όπως είναι η ΑΕΚ»
Οι εφημερίδες συμπαραστάθηκαν στην Αθλητιατρική Εταιρία και κατέκριναν τη στάση της ΚΟΠ.
Στην αρχή το Πιστοποιητικό Υγείας λειτούργησε πάνω σε εθελοντική βάση. Παράπαιε αλλά δεν εγκαταλείφθηκε από την ΑΕΚ ώσπου το 1987 ο ΚΟΑ συνειδητοποιώντας το όφελος του θεσμού, το αγκάλιασε, δημιουργώντας το Ανώτατο Συμβούλιο Υγείας των Αθλητών και επιβλήθηκε δια νόμου το «Δελτίο Υγείας» στους αθλητές, ως υποχρεωτική προϋπόθεση για συμμετοχή σε αθλητικές συναντήσεις .
Αν και οι υπεύθυνοι του ΚΟΑ , του ανώτατου φορέα αθλητισμού στον τόπο μας και τα εκάστοτε δς του ΑΣΥΑ αξιοποιούσαν τον τεράστιο όγκο στοιχείων που έχουν αποθηκευτεί όλα αυτά τα χρόνια για σκοπούς έρευνας, θα μπορούσαμε σήμερα να είχαμε σημαντικά ιατρικά συστατικά στοιχεία που αναδείκνυαν διεθνώς την αθλητιατρική στην Κύπρο.
Μετά την εισδοχή το 1980 της ΑΕΚ στην Παγκόσμια Αθλητιατρική Ομοσπονδία διοργανώθηκε στην Λευκωσία στις 10 Απριλίου 1982 υπό την αιγίδα της διεθνούς εταιρείας, το πρώτο αθλητιατρικό συνέδριο.
Στην επιτυχία του συνεδρίου συνέβαλε η μεγάλη διεθνής συμμετοχή καθώς και οι πρώτες επιστημονικές ανακοινώσεις από Κύπριους επιστήμονες.
Οι γιατροί του Καρδιολογικού Διαγνωστικού Κέντρου στη Λευκωσία σε ανακοίνωσή τους στο συνέδριο επεσήμαναν για πρώτη φορά την σημασία της δοκιμασίας κόπωσης και της υπερηχοκαρδιογραφίας στην καρδιολογική αξιολόγηση των αθλητών.
Έκτοτε, τα αθλητιατρικά συνέδρια στην Λευκωσία αποτελούν βασική δραστηριότητα της ΑΕΚ.
Σημαντική υπήρξε διαχρονικά η συμβολή γνωστών ιατρών όπως του οδοντίατρου Σάββα Λαγούδη , του νευροχειρούργου Νίκου Σπανού, του ορθοπεδικού Οδυσσέα Αθάνατου, του παθολόγου Κώστα Σχίζα, των καρδιολόγων Άγι Συρίμη, Πάμπη Νικολαιδή και Ευαγόρα Νικολαίδη, της χημικού Πόπης Κανάρη, του αγγειοχειρουργού Νίκου Αγγελίδη , του φυσίατρου Νικόλα Χρσιτοδούλου καθώς και Αλέξη Σαμούτη γενικού ιατρού , των ορθοπεδικών Αντρέα Τάνου, Γιάννη Ευσταθιάδη και άλλων.
Ο ορθοπαιδικός Κώστας Χριτοδουλάκης ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος της Αθλητιατρικής Εταιρείας Κύπρου έτυχε πολλών διακρίσεων στην Κύπρο και το εξωτερικό.
+8
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΑΕΚ 1980 , από δεξιά, οι Λάκης Αναστασιάδης, Άκης Σχίζας, Κώστας Χριστοδουλάκης, Λουκής Σαββίδης και Κόκος Μιχαηλίδης
+8
Οι αθλητικές Ομοσπονδίες αγκαλιάζουν το θεσμό του Πιστοποιητικού Υγείας των αθλητών. Διακρίνονται από αριστερά, οι γιατροί, Κώστας Κωνσταντινίδης, Μιχάλης Πηλαβάκης, Άκης Σχίζας, Νίκος Σπανός, Κώστας Χριστοδουλάκης, Κόκος Μιχαηλίδης, Οδυσσέας Αθάνατος και Λάκης Αναστασιάδης( Εφημερίδα ΣΗΜΕΡΙΝΉ )
+8
Το έντυπο που χρησιμοποιούσε η ΚΟΠ πάνω και το έντυπο που προσπαθούσε να καθιερώσει η ΑΕΚ
+8
Το Δελτίο Υγείας του Ανώτατου Συμβουλίου Υγείας των Αθλητών
+8
Ο πρόεδρος της Αθλητιατρικής Εταιρείας ορθοπεδικός Κώστας Χριστοδουλάκης στο πρώτο Διεθνές Αθλητιατρικό Συνέδριο
+8
Πηγή : Κυπρίων ιατρών έργα, η ιατρική στην Κύπρο 1950-1960 Λάκης Κ Αναστασιάδης