Συχνά αναφέρω και επισυμάνω τον ορισμό “προαγωνιστική ρουτίνα” τόσο στους αθλητές όσο και στους προπονητές που συνεργάζομαι μαζί τους.
Είναι πολύ σημαντικό για κάθε αθλητή να έχει βρεί και να καθιερώσει την δική του ρουτίνα αφού αυτή, σύμφωνα με πολλές έρευνες έχει πολλάπλες ιδιότητες και οφέλη
Τι είναι ρουτίνα;
Η ρουτίνα αφορά πλάνα συγκεκριμένων ενεργειών που σχεδιάζονται και ακολουθούνται από τους αθλητές, ή ασκούμενους πριν, κατά τη διάρκεια, αλλά και μετά την δραστηριότητα, είτε πρόκειται για μια μεμονωμένη αθλητική δεξιότητα (π.χ. μια ελεύθερη βολή στο μπάσκετ), μια ολοκληρωμένη αθλητική δραστηριότητα (π.χ. έναν αγώνα δρόμου), είτε μια συμπεριφορά (π.χ. προετοιμασία για το γυμναστήριο).
Αφορά την προετοιμασία σε φυσικό (π.χ. προθέρμανση), αλλά και ψυχολογικό επίπεδο (π.χ. εφαρμογή σύντομων προγραμμάτων ή ασκήσεων) και αναφέρονται σε σκέψεις και ενέργειες που πρέπει να εκτελούνται σε συγκεκριμένο χρόνο και πρέπει να τηρούνται με συνέπεια (Χατζηγεωργιάδης, Α., 2004; Θεοδωράκης, Γ., Γούδας, Μ., & Παπαϊωάννου, Α. 2003).
Γιατί είναι σημαντική η ρουτίνα;
Η ρουτίνα έχει ως στόχο να προετοιμάσει τον αθλητή για δράση (Lidor, Hackfort, & Schack, 2014). Με τη συστηματική χρήση της ρουτίνα ο αθλητής έχει γνώση σχετικά με το τι έχει μπροστά του, και τι πρέπει να κάνει σε κάθε περίπτωση. Με τον τρόπο αυτόν, επιτυγχάνει την πρόληψη αλλά και την αντιμετώπιση απροσδόκητων καταστάσεων.
Η ρουτίνα σκοπεύει επίσης, στην αυτοματοποίηση των κινήσεων του αθλητή.
Ο αθλητής μαθαίνει τι πρέπει να κάνει σε κάθε στάδιο της προετοιμασίας και της εκτέλεσης μιας δεξιότητας, αλλά και πώς να αντιδράσει σε καταστάσεις που μπορεί να επηρεάσουν την απόδοση του, όπως για παράδειγμα μια καθυστέρηση στον αγώνα ή ένας απρόβλεπτος εξωγενής παράγοντας (πχ να σκυστεί το μαγίο, ή ένα απροσδόκητο αποτέλεσμα κοκ).
Η ρουτίνα βοηθά τον αθλητή να αυξήσει την αποτελεσματικότητα του, γιατί:
(α) ακολουθεί ένα συγκεκριμένο πλάνο που το έχει σχεδιάσει και το έχει εκτελέσει πολλές φορές με επιτυχία,
(β) επειδή δεν σπαταλάει σωματική ενέργεια, αλλά και γνωστική ενέργεια στο να σκεφτεί, να αποφασίσει και να εκτελέσει ενέργειες με τις οποίες δεν είναι εξοικειωμένος.
Συνοψίζοντας, έχει υποστηριχτεί ότι η ρουτίνα μπορεί να βοηθήσει τον αθλητή ώστε:
• να βελτιώσει την ετοιμότητα,
• να ρυθμίσει τη διέγερση,
• να μεγιστοποιήσει την αυτοσυγκέντρωση,
• να αυξήσει την αυτοπεποίθηση,
• να βοηθήσει στον έλεγχο του άγχους,
• να ρυθμίσει την προσπάθεια,
• και να αναπτύξει αυτοματισμούς.
Εν κατακλείδι, η ρουτίνα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό παράγοντα αφού μπορεί να οδηγήσει στην επιτυχία τον κάθε αθλητή
Η ρουτίνα προγραμματίζει και θωρακίζει σωματικά και ψυχολογικά τον κάθε αθλητή, πριν, κατα την διάρκεια αλλά και μετά από την κάθε δρασηριότητα ή αγώνα.
Η ρουτίνα θα πρέπει να φτιάχνεται με την βοήθεια του αθλητικού ψυχολόγου, να είναι εξατομικευμένη, ανάλογα με το είδος του αθλήματος, την προσωπικότητα αλλά και την ηλικία του κάθε αθλητή.
*Θάλεια Παναγή
Εγγεγραμμένη Συμβουλευτική Ψυχολόγος
Αθλητική Ψυχολογία (MSc)
www.clearmindpro.com
+357 96272020
Βιβλιογραφία:
Χατζηγεωργιάδης, Α. (2004). Ψυχολογική προετοιμασία στην κολύμβηση: Οδηγός για προπονητές και αθλητές. Εκδόσεις Α. & Μ. Χριστοδουλίδη Ο.Ε., Θεσσαλονίκη.
Θεοδωράκης, Γ., Γούδας, Μ., & Παπαϊωάννου, Α. (2003). Η ψυχολογία της υπεροχής στον αθλητισμό. Θεσσαλονίκη. Εκδόσεις Χριστοδουλίδη.
Lidor, R., Hackfort, D., & Schack, T, (2014). Performance routines in sport-meaning and practice. In A. Papaioannou,& D. Hackfort. Routledge Companion to Sport and Exercise Psychology (pp. 480-494). London. Routledge.