Ο Ανδρέας Κοντός είναι απόφοιτος του University of Manchester με πτυχία νευροεπιστημών και ιατρικής με διάκριση. Ειδικεύτηκε στην οφθαλμολογία στο Moorfields Eye Hospital και στη συνέχεια εξειδικεύτηκε στη χειρουργική υαλοειδούς/αμφιβληστροειδούς με fellowships στο St Thomas' Hospital και Moorfields Eye Hospital του Λονδίνου.Έχει ενεργό ερευνητικό έργο με συμμετοχή σε κλινικές δοκιμές και δημοσιεύσεις σε επιστημονικά οφθαλμολογικά περιοδικά διεθνούς εμβέλειας. Έναι εταίρος του βασιλικού κολλεγίου οφθαλμιάτρων του Λονδίνου και μέλος την Ευρωπαικής εταιρίας ειδικών του αμφιβληστροειδούς (EURETINA)
Στην συνομοιλία του με το HealthNews ο χειρούργος οφθαλμίατρος, εξηγεί τί ακριβώς σημαίνει αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς του ματιού.
Τι είναι η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς;
Ο αμφιβληστροειδής είναι μια λεπτή μεμβράνη νευρικού ιστού που βρίσκεται στην εσωτεριή πλευρά του τοιχώματος του ματιού. Περιέχει τα κύτταρα (φωτουποδοχείς) που ανιχνεύουν το φώς και μας δίνουν το αίσθημα της όρασης. Σαν αναλογία, μπορούμε να περιγράψουμε το αμφιβληστροειδή σαν το φίλμ μιας φωτογραφικής μηχανής.
Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς προκαλείται λόγω της δημιουργίας ρηγμάτων ή οπών στον αμφιβληστροειδή που επιτρέπουν σε υγρό από το εσωτερικό του ματιού να εισχωρήσει κάτω από τον αμφιβληστροειδή και να τον χωρίσει από το υπόλοιπο τοίχωμα του ματιού. Επειδή οι φωτουποδοχείς του αμφιβληστροειδούς είναι εξαρτημένοι για την κανονική τους λειτουργία από το τοίχωμα του ματιού, η αποκόλληση προκαλεί δυσλειτουργία των φωτουποδοχέων και απώλεια όρασης. Η αποκόλληση μπορεί να είναι ολική ή μερική, και μπορεί να επηρεάζει ή όχι το κέντρο της όρασης.
Η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς είναι συνήθως αποτέλεσμα της φυσικής γήρανσης του ματιού και γενετικής προδιάθεσης, και μόνο σε ελάχιστες περιπτώσεις σχετίζεται με κάτι που έχει κάνει ο ασθενής (π.χ. άσκηση, σήκωμα βάρους ή τραυματισμός).
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Πολλοί ασθενείς παρατηρούν μαύρα στίγματα (σαν έντομα) ή λάμψεις μερικές μέρες πρίν την αρχή της αποκόλλησης. Σε αυτή την περίοδο δημηουργούνται τα ρήγματα στον αμφιβληστροειδή τα οποία προκαλούν την αποκόλληση. Σε αυτό το στάδιο η θεραπεία είναι απλή με τη χρήση Laser στο ιατρείο, και είναι σημαντικό ο ασθενής να δεί τον οφθαλμίατρο του σε αυτό το στάδιο ετσι ώστε αν αποφευχθεί η αποκόλληση.
Εαν δημιουργηθεί αποκόλληση τότε ο ασθενής συνήθως παρατηρεί απώλεια της όρασης σε μερικό ή και όλο το πεδίο της όρασης στο επηρεαζόμενο μάτι.
Υπάρχει θεραπεία;
Ναι. Με τις σύγχρονες χειρουργικές τεχνικές μπορούμε να επαναφέρουμε τον αμφιβληστροειδή στην θέση του και να σφραγίσουμε τα ρήγματα και τις οπές, διασφαλίζοντας έτσι τη διατήρση της όρασης. Αυτές οι επεμβάσεις έχουν γενικά πολύ ψηλά ποσοστά επιτυχίας με καλή όραση μετά απο την επέμβαση. Κάθε ασθενής είναι ξεχωριστή περίπτωση και η ποιότητα της όρασης μετεγχειρητικά εξαρταται από διάφορους παράγοντες που θα συζητηθούν με τον χειρουργό πρίν απο μια επέμβαση.
Υπάρχει Πρόληψη;
Σε γενικές γραμμές δέν υπάρχει κάτι που μπορεί να κάνει κάποιος για να αποτρέψει μια αποκόλληση, εκτός απο την έγκαιρη εξέταση απο τον οφθαλμίατρο του ΑΜΕΣΩΣ μόλις παρατηρηθούν συμπτώματα ('μυγάκια', σκιές, λάμψεις ή απότομη μείωση όρασης). Σε αυτό το στάδιο όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω δημιουργούνται ρήγματα στον αμφιβληστροειδή, τα οποία μπορεί να σφραγιστούν με χρήση φωτοπηξίας (Laser) στο ιατρείο προτού να προκαλέσουν αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς. Άν η αποκόλληση έχει ήση αρχίσει τότε πρέπει να αντιμετωπιστεί με χειρουργική επέμβαση.
Πού γίνονται οι επεμβάσεις;
Οι επεμβάσεις διενεργούνται απο οφθαλμίατρους εξειδικευμένους στη χειρουργική αμφιβληστροειδούς
σε κατάλληλα εξοπλισμένα κέντρα με χρήση μηχανημάτων τελευταίας τεχνολογίας όπως αυτά που χρησιμοποιούνται σε μεγάλα κέντρα σε όλο τον κόσμο. Στην Κύπρο υπάρχει πολύ ψηλό επίπεδο εξοπλισμού και εμπειρίας των χειρουργών σε τέτοιου είδους επεμβάσεις, και δεν χρειάζεται πλέον ο ασθενής να ταξιδέψει στο εξωτερικό όπως στο παρελθόν.
Πώς θα είναι η επέμβαση;
Η επέμβαση για διόρθωση της αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς διαρκεί 1-2 ώρες ανάλογα με το περιστατικό. Η πιο συνηθισμένη μορφή αναισθησίας είναι η τοπική, με την οποία ο ασθενής είναι ξύπνιος κατα τη διάρκεια της επέμβασης αλλά δεν νιώθει καθόλου πόνο.
Δέν χρειάζεται συνήθως διαμονή στην κλινική και ο ασθενής μπορεί να πάει σπίτι αμέσως μετά την επέμβαση. Για λίγες μέρες μετά την επέμβαση ο ασθενής νιώθει μικροενοχλήσεις σαν ξένο σώμα στο μάτι αλλά όχι σοβαρό πόνο.
Μετά την επέμβαση χρειάζεται χρήση σταγόνων για περίπου ένα μήνα, και παρακολούθηση απο το χειρουργό.
* Δρ. Αντρέας Κοντός, χειρούργος αμφιβληστροειδούς , καταρράκτη και ωχράς κηλίδας, BSc(Hons), MBChB(Hons), FRCOphth(Lon), CCT(UK), Λεμεσός, τηλέφωνο 25386300