Το άσθμα είναι μία κατάσταση η οποία προκαλεί δυσκολία στην αναπνοή. Δεν συνοδεύεται πάντα από συμπτώματα. Εντούτοις, όταν εμφανίζονται συμπτώματα, αυτά μπορεί να είναι τρομακτικά. Οι παροξύνσεις του άσθματος αφορούν στους αεραγωγούς οι οποίοι γίνονται στενότεροι και φλεγμαίνουν. Το άσθμα μπορεί να προσβάλλει διάφορα μέλη μέσα σε μία οικογένεια.
Ποια είναι τα συμπτώματα του άσθματος;
Τα συμπτώματα του άσθματος μπορεί να είναι τα εξής:
Σφύριγμα στο στήθος ή θορυβώδης αναπνοή
Βήχας
Αίσθημα σφυξίματος στο στήθος
Δύσπνοια
Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται κάθε μέρα, κάθε εβδομάδα ή λιγότερο συχνά. Μπορεί να κυμαίνονται από ήπια έως σοβαρά. Παρά το γεγονός ότι ένα επεισόδιο παρόξυνσης άσθματος μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο, σήμερα πλέον με τη σύγχρονη θεραπεία το φαινόμενο αυτό δεν είναι σύνηθες.
Υπάρχει κάποιο τεστ για τη διάγνωση του άσθματος;
Ναι. Ο γιατρός σας θα σας κάνει κάποιες ερωτήσεις σχετικά με τα συμπτώματα σας και το ιστορικό σας και ακολούθως θα σας ζητήσει να πραγματοποιήσετε ένα τεστ αναπνόης για να διερευνήσει κατά πόσο οι πνεύμονες σας λειτουργούν κανονικά.
Πώς θεραπεύεται το άσθμα;
Το άσθμα θεραπεύεται με διάφορα είδη φαρμάκων. Αυτά μπορεί να είναι σπρέυ τα οποία ο ασθενής εισπνέει, υγρά ή και χάπια. Ο γιατρός σας θα σας χορηγήσει την κατάλληλη αγωγή ανάλογα με τα συμπτώματα σας και τη σοβαρότητα του άσθματος. Τα φάρμακα του άσθματος δουλεύουν με ένα από τους εξής 2 τρόπους:
Φάρμακα που προκαλούν άμεση ανακούφιση των συμπτωμάτων. Σε 5 με 15 λεπτά σταματούν τα συμπτώματα. Σχεδόν ο καθένας που έχει ιστορικό άσθματος μεταφέρει πάντοτε μαζί του ένα φάρμακο άμεσης ανακούφισης. Οι ασθενείς χρησιμοποιούν διάφορα φάρμακα όποτε έχουν συμπτώματα του άσθματος τους.
Οι περισσότεροι χρειάζονται αυτά τα φάρμακα 1 ή 2 φορές εβδομαδιαίως ή και λιγότερο. Εφόσον όμως τα συμπτώματα επιδεινώνονται, τότε χρειάζονται περισσότερες δόσεις των φαρμάκων και ουσιαστικά συχνότερη χρήση τους. Κάποιοι ασθενείς κατόπιν της λήψης αυτών των φαρμάκων μπορεί να αισθανθούν τρέμουλο.
Ρυθμιστικά φάρμακα που προκαλούν μακροπρόθεσμη ρύθμιση του άσθματος.
Αυτά ελέγχουν το άσθμα και τα συμπτώματα του σε βάθος χρόνου.
Οι ασθενείς με συχνά συμπτώματα συνήθως λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα 1-2 φορές την ημέρα.
Είναι πάρα πολύ σημαντικό για κάποιο ασθενή να λαμβάνει τα φάρμακα ακριβώς όπως του έχει πει ο γιατρός του και με τη σωστή τεχνική. Μπορεί να χρειάζεται να γίνεται λήψη της αγωγής μερικές φορές την ίδια μέρα.
Μπορεί επίσης να υπάρχει η αίσθηση ότι τα φάρμακα δεν δρουν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι κάποιον δεν το βοηθά η φαρμακευτική του αγωγή. Το άσθμα που δεν θεραπεύεται με την κατάλληλη αγωγή μπορεί να προκαλέσει μόνιμα προβλήματα στο αναπνευστικό σύστημα. Επιπλέον, αν δεν γίνεται σωστή χρήση των φαρμάκων μπορεί τα συμπτώματα να επιδεινώνονται ή και ακόμα να χρειαστεί νοσηλεία εντός νοσοκομείου ή κλινικής.
+2
Τι είναι το πλάνο δράσης για το άσθμα;
Το πλάνο δράσης για το άσθμα είναι ουσιαστικά μία λίστα οδηγιών που λένε τα εξής:
Ποια φάρμακα πρέπει να λαμβάνετε καθημερινά στο σπίτι
Ποια φάρμακα να λάβετε σε περίπτωση επιδείνωσης του άσθματος
Πότε να αναζητήσετε ασθενοφόρο για μεταφορά στο τμήμα επειγόντων.
Εάν έχετε συχνά ή σοβάρα συμπτώματα άσθματος, ο γιατρός σας ενδεχομένως να σας προτείνει ένα πλάνο δράσης για να το έχετε μαζί σας. Έτσι εσείς και ο γιατρός σας θα δουλεψετε μαζί σαν ομάδα για την κατάστρωση του κατάλληλου πλάνου σύμφωνα με τις δικές ανάγκες αλλά και προτιμήσεις.
Σαν ένα μέρος αυτού του πλάνου, πιθανός να χρειαστείτε ένα μικρό όργανο που ονομάζεται ροόμετρο, με το οποίο θα μπορείτε να παρακολουθείτε τις μεταβολές στην αναπνοή σας στο σπίτι ή ακόμα και στη δουλεία σας. Ο γιατρός σας θα σας δείξει το σωστό τρόπο χρήσης τόσο του ροομέτρου όσο και των εισπνεόμενων φαρμάκων.
Χρειάζεται να με εκτιμήσει ο γιατρός μου;
Ναι. Ειδικά εάν τα συμπτώματα σας επιμένουν ή είναι πολύ έντονα, ή δεν βελτιώνονται παρά τη χρήση της ανακουφιστικής θεραπείας, πιθανότατα να χρειαστείτε εκτίμηση στο τμήμα επειγόντων περιστατικών.
Αν λαμβάνετε αγωγή καθημερινά χρειάζεται να παρακολουθείστε από το γιατρό σας τουλάχιστον ανά 6μηνο.
Μπορεί να προληφθούν τα συμπτώματα του άσθματος;
Ναι. Μπορείτε να αποφεύγετε οτιδήποτε σας προκαλεί ή σας επιδεινώνει τα συμπτώματα. Αυτοί οι εκλυτικοί παράγοντες του άσθματος μπορεί να είναι διάφορα αεροαλλεργιογόνα, σκόνη, μύκητες, ζώα όπως σκύλοι και γάτες, άνθη, γύρη, καπνός του τσιγάρου, άσκηση, λοιμώξεις και το άγχος.
Αν γνωρίζετε τι σας επιδεινώνει αποφύγετε κατά το δυνατό οποιαδήποτε επαφή. Αν δεν μπορείτε να αποφύγετε κάποιο παράγοντα, συζητήστε το με το γιατρό σας για να βρείτε εναλλακτική λύση. Για παράδειγμα, η άσκηση μπορεί να είναι χρήσιμο για κάποιο ασθματικό. Εντούτοις, ίσως να χρειάζεται να λαμβάνει επιπλέον δόση από το ανακουφιστικό του φάρμακο, έτσι ώστε να μην επιδεινώνεται η αναπνοή του μετά το τέλος της άσκησης.
Τι γίνεται σε περίπτωση που κάποια γυναίκα με άσθμα θέλει να μείνει έγκυος;
Αν σκοπεύετε να μείνετε έγκυος, συζητήστε το με το γιατρό σας και κύριως το πως μπορείτε να έχετε τον έλεγχο του άσθματος σας κατά τους μήνες της εγκυμοσύνης, της λοχείας και του θηλασμού. Το να διατηρείτε το άσθμα σας καλά ελεγχόμενο είναι άκρως σημαντικό για τη δική σας αλλά και την υγεία του παιδιού σας. Τα περισσότερα φάρμακα για το άσθμα είναι ασφαλή κατά την εγκυμοσύνη.
* Δρ Ανδρέας Ζαχαριάδης, είναι πνευμονολόγος, ειδικός διαταραχών ύπνου senior lecture Pulmonology στο European Cyprus , Πνευμονολοηικό Κέντρο Λευκωσίας, τηλέφωνο 22355188