Η κοιλιοκάκη είναι μια χρόνια, κληρονομική, αυτοάνοσος πάθηση.
Το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά στην κατανάλωση γλουτένης.
Η γλουτένη είναι πρωτεϊνη που υπάρχει στα δημητριακά σιτάρι, σίκαλη και κριθάρι, όπως και σε όλα τα παράγωγα τους.
Το αποτέλεσμα της αυτοάνοσης αντίδρασης στη γλουτένη είναι η προοδευτική καταστροφή του βλεννογόνου του λεπτού εντέρου.
Η επιφάνεια του λεπτού εντέρου γίνεται επίπεδη με αποτέλεσμα τη φτωχή απορρόφηση θρεπτικών ουσιών από την διατροφή. Η σιδηροπενική αναιμία, η οστεοπόρωση, η μειωμένη ανάπτυξη στα παιδιά είναι μερικά από τα συχνά επακόλουθα.
Ποιά είναι η διαφορά μεταξύ κοιλιοκάκης, δυσανεξίας, ή αλλεργίας στην γλουτένη;
Η κοιλιοκάκη είναι μία κληρονομική, χρόνια κατάσταση υγείας.
Η αλλεργία στην γλουτένη ή η δυσανεξία στην γλουτένη μπορεί να είναι παροδική, δηλαδή μπορεί να μην διαρκέσει για όλη την διάρκεια ζωής του ατόμου, και επίσης δεν προκαλεί την καταστροφή στο λεπτό έντερο όπως η κοιλιοκάκη.
Τα άτομα με κοιλιοκάκη έχουν αυξημένο ρίσκο για υποσιτισμό, γαστροεντερικές καρκινοπάθειες, και για άλλες αυτοάνοσες ασθένειες όπως διαβήτη τύπου 1 ή παθήσεις του θυρεοειδή αδένα.
Τα άτομα με δυσανεξία στην γλουτένη ή με αλλεργία στην γλουτένη έχουν τον ίδιο κίνδυνο για αυτές τις παθήσεις όπως ένα υγιές άτομο.
Ποιά είναι τα συμπτώματα της Κοιλιοκάκης;
Δυστυχώς η κοιλιοκάκη δεν έχει καλά ποσοστά έγκαιρης διάγνωσης λόγω απουσίας συμπτωμάτων στα περισσότερα άτομα.
Μία πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι 1 στους 133 ασυμπτωματικούς και 1 στους 56 με συμπτώματα είχαν διαγνωστεί με κοιλιοκάκη.
Κοινά συμπτώματα αποτελούν πόνο και φουσκώματα στην κοιλιακή χώρα, αυξημένα εντερικά αέρια, διάρρεια ή δυσκοιλιότητα και απώλεια βάρους. Τα κύρια συμπτώματα στα άτομα με δυσανεξία στην γλουτένη αποτελούν αέρια, πόνο / φούσκωμα στην κοιλιά και διάρρεια.
Τα συμπτώματα της αλλεργίας στην γλουτένη είναι εξάνθημα, συριγμός, φούσκωμα στα χείλη, κοιλιακός πόνος και διάρροια.
Ποιοί διαγνωστικοί μέθοδοι χρησιμοποιούνται για την ανίχνευση της κοιλιοκάκης;
Οι αιματολογικές εξετάσεις που δείχνουν τα επίπεδα ορισμένων αντισωμάτων που συνδέονται με την αυτοάνοση απάντηση στη γλουτένη είναι το πρώτο στάδιο προς την διάγνωση της κοιλιοκάκης.
Τα θετικά αποτελέσματα αυτών των αντισωμάτων από μόνα τους δεν είναι αρκετό για την τελική διάγνωση. Η βιοψία του λεπτού εντέρου θεωρείται ο χρυσός κανόνας της διάγνωσης.
Η βιοψία πρέπει να γίνεται από ένα έμπειρο γαστρεντερολόγο. Διαγνωστικοί μέθοδοι για την δυσανεξία στην γλουτένη βρίσκονται υπό μελέτη.
Ποια είναι η θεραπεία της κοιλιοκάκης;
Η μοναδική θεραπεία για την αντιμετώπιση της κοιλιοκάκης είναι η απόλυτη αποφυγή της γλουτένης στην διατροφή.
Το άτομο με κοιλιοκάκη πρέπει να εκπαιδεύεται από έμπειρη/ο κλινική/ό διαιτολόγο για τα απαγορευμένα και επιτρεπώμενα δημητριακά και για την χρήση διατροφικών ετικέτων στα τρόφιμα ή άλλα προϊόντα που μπορεί να περιέχουν γλουτένη.
Τα βιομηχανοποιημένα τρόφιμα παραμένουν η μεγαλύτερη πρόκληση διότι δεν φέρουν σήμανση κατά πόσο περιέχουν ή όχι γλουτένη.
Ένα προϊόν που εκ φύσεως δεν περιέχει γλουτένη μπορεί να ¨μολυνθεί¨ με γλουτένη λόγω της επεξεργασίας μαζί με άλλα προϊόντα που περιέχουν γλουτένη, όπως για παράδειγμα η βρώμη.
Άλλες μεγάλες προκλήσεις στην ζωή του ατόμου με κοιλιοκάκη είναι οι εξόδοι στα εστιατόρια ή πάρτυς, τα ταξίδια και επίσης η αγορά φαρμάκων και συμπληρωμάτων διατροφής.
Ένα προϊόν θεωρείται ελεύθερο γλουτένης εάν περιέχει ίσον ή λιγότερο από 20 χιλιοστόγραμμα ανά κιλό (parts per million) γλουτένης.
Η ανεχτικότητα σε ίχνη γλουτένης διαφέρει μεταξύ των ατόμων με δυσανεξία στην γλουτένη αλλά τα άτομα με κοιλιοκάκη πρέπει να αποφεύγουν την γλουτένη αυστηρά.
* Σύνδεσμος Κοιλιοκάκης Κύπρου