Η χολολιθίαση, ως ορισμός, αποτελεί την παρουσία λίθων εντός της χοληδόχου κύστης. Αποτελεί σύνηθες πρόβλημα, με τα στατιστικά να κυμαίνονται όσον αφορά τη συχνότητα εμφάνισης, από 5-10% στο γενικό πληθυσμό, μέχρι και 30-50% σε άτομα άνω των 50 ετών.
Αιτιολογία-Προδιαθεσικοί παράγοντες
Παρόλο που η χολολιθίαση αποτελεί μια πολύ καλά μελετημένη πάθηση εδώ και πάρα πολλά έτη, η αιτιολογία της παραμένει εν πολλοίς ασαφής και η εμφάνισή της αποδίδεται σε διάφορους προδιαθεσικούς παράγοντες, κυριότεροι από τους οποίους είναι:
- Εγκυμοσύνη και λήψη οιστρογόνων
Κλινική εικόνα-Συμπτωματολογία
Η χολολιθίαση στο 70% των περιπτώσεων είναι ασυμπτωματική και ανευρίσκεται τυχαία στον έλεγχο για άλλες παθήσεις. Τα κυριότερα συμπτώματα προέρχονται απο τις επιπλοκές της οι οποίες είναι:
- Κωλικός χοληφόρων. Οφείλεται σε παροδική απόφραξη του κυστικού πόρου από λίθο και χαρακτηρίζεται απο δυσπεπτικά ενοχλήματα, άλγος στη δεξιά κοιλία, ναυτία ή έμετος
- Χολοκυστίτιδα. Οφείλεται σε παρατεταμένη απόφραξη του κυστικού πόρου, η οποία οδηγεί σε στάση της χολής και ανάπτυξη μικροβίων, με τελικό απότέλεσμα τη λοίμωξη (μόλυνση). Τα κυριότερα συμπτώματα είναι αυτά του κωλικού χοληφόρων και επιπλέον υπάρχει πυρετός, αδυναμία και πιθανώς και συμπτώματα σήψης.
- Παγκρεατίτιδα. Οφείλεται στην μετακίνηση ενός λίθου από τη χοληδόχο κύστη στην κοινή εκβολή του χοληδόχου πόρου με τον παγκρεατικό πόρο, με αποτέλεσμα τον επηρεασμό του παγκρέατος και την εμφάνιση φλεγμονής του, μιας κατάστασης (οξεία παγκρεατίτιδα) που είναι αρκετά σοβαρή και δυνητικά θανατηφόρα.
Διάγνωση
Η διάγνωση τίθεται κατά κανόνα κλινικά, με τη σωστή λήψη του ιατρικού ιστορικού και την κλινική εξέταση, ενώ επιβεβαιώνεται απεικονιστικά με ένα απλό υπερηχογράφημα, το οποίο έχει και τη μεγαλύτερη αξιοπιστία σε σχέση με άλλες εξετάσεις.
Θεραπεία
Η θεραπεία της χολολιθίασης, συμπτωματικής ή μή, είναι κατά κανόνα χειρουργική, με αφαίρεση της χοληδόχου κύστης μαζί με τους λίθους.
Η επέμβαση αυτή γινόταν παλαιότερα ανοιχτά (με τομή), ενώ τα τελευταία χρόνια γίνεται λαπαροσκοπικά, διαμέσου μικρών τομών στο δέρμα, με τη χρήση κάμερας.
Αυτό έχει μειώσει κατά πολύ τον απαραίτητο χρόνο νοσηλείας, αφού είναι απαραίτητη μόνο 24ωρη παραμονή στο νοσοκομείο, με επιστροφή του ασθενούς στην εργασία του σε 7-10 ημέρες, ενώ το τελικό αισθητικό αποτέλεσμα είναι ανεπαίσθητο.
Σήμερα η επέμβαση γίνεται με κάμερες και οθόνες υψηλής ευκρίνειας (high definition) ενώ σε πολλές περιπτώσεις εφαρμόζουμε και την τεχνική της τρισδιάστατης απεικόνισης (3-D imaging) για ακόμη καλύτερους και ακριβέστερους χειρουργικούς χειρισμούς.
*Μιχάλης Σ. Παπαγεωργίου MD PhD
General and Endocrine Surgery
American Medical Center