Κάθε χρόνο στις 7 Απριλίου εορτάζεται η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας, η οποία επικεντρώνεται σε σημαντικά προβλήματα της δημόσιας υγείας που απασχολούν όλο τον κόσμο.
Η 7η Απριλίου είναι η ημερομηνία «γέννησης» το 1948 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ενός εξειδικευμένου οργάνου του ΟΗΕ για θέματα Υγείας.
Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα Υγείας (2017) είναι αφιερωμένη στην κατάθλιψη
Η κατάθλιψη είναι μία διαταραχή που επηρεάζει τη διάθεση, τις σκέψεις και συνήθως συνοδεύεται από σωματικές ενοχλήσεις.
Διαβάστε: Η αδικία προκαλεί ... κατάθλιψη;
Επηρεάζει τις διατροφικές συνήθειες του ατόμου, τον ύπνο του, τον τρόπο που βλέπει τον εαυτό του και τον τρόπο με τον οποίο σκέφτεται και αντιλαμβάνεται.
Η κατάθλιψη δεν είναι το ίδιο με το φυσιολογικό, καταθλιπτικό συναίσθημα που περνά γρήγορα και έχει μικρότερη ένταση.
Στην κατάθλιψη το καταθλιπτικό συναίσθημα έχει μεγάλη ένταση, διαρκεί περισσότερο και οδηγεί σε έκπτωση της λειτουργικότητας του ατόμου σε πολλούς τομείς της ζωής του.
Διαβάστε: Μύθοι και αλήθειες για την κατάθλιψη
Φυσικά υπάρχουν διάφορα είδη κατάθλιψης και τα συμπτώμτα ποικίλουν .
Το HealthNews επικοινώνησε με την Εγγεγραμμένη Συμβουλευτική Ψυχολόγος και Αθλητική Ψυχολόγο Θάλεια Παναγή για να αναλύσει την σχέση της κατάθλιψης με τον αθλητισμό καθώς και πώς η ίδια η άσκηση μπορεί να λειτουργήσει ευεργετικά σε όσους πάσχουν από την ασθένεια της εποχής.
Η κατάθλιψη αποτελεί μια ψυχολογική διαταραχή η οποία είναι πολύ συχνό φαινόμενο στις μέρες μας.
Ολοένα και περισσότεροι άνθρωποι βιώνουν συμπτώματα κατάθλιψης.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό υγείας (Π.Ο.Υ.), η κατάθλιψη φαίνεται να καταλαμβάνει ως το 2020 τη δεύτερη θέση ως προς τις κύριες αιτίες ασθένειας μετά από τη ισχαιμική καρδιακή νόσο (WHO 2009, Meader et al., 2011).
Σύμφωνα με το Διαγνωστικό και Στατιστικό Εγχειρίδιο Ψυχικών Διαταραχών (DSM IV). Κάποιος για να διαγνωστεί με κατάθλιψη θα πρέπει να παρουσιάζει το λιγότερο πέντε από τα παρακάτω συμπτώματα (από τα οποία είναι απαραίτητο να περιλαμβάνεται το Α ή το Β) να είναι παρόντα στη ζωή του υποκειμένου σε μια χρονική περίοδο δεκαπέντε ημερών (Μάνου 1997):
α) καταθλιπτικό συναίσθημα, β) ανηδονία, γ) αισθήματα ενοχής, δ) διαταραχή της όρεξης, ε) απώλεια ενέργειας και κόπωση, στ) διαταραχή του ύπνου, ζ) ψυχοκινητική βραδύτητα ή ψυχοκινητική νευρικότητα, η) μειωμένη ικανότητα συγκέντρωσης της μνήμης, σκέψης και λήψης αποφάσεων και θ) αυτοκτονικός ιδεασμός.
Η κατάθλιψη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον αθλητισμό.
Πολλοί αθλητές έχουν παρουσιάσει συμπτώματα κατάθλιψης ή έχουν διαγνωστεί με κατάθλιψη.
Τα παραδείγματα του Τζέρι Ουεστ ο οποίος δήλωσε ότι όλη του την ζωή ήταν καταθλιπτικός, Αβραάμ Λίνκολν, Βιρτζίνια Γουλφ, Ευγένιος Ο’ Νιλ, ο Ολυμπιονίκης κολυμβητής Ιαν Θόρμπ και πολλοί άλλοι είναι κάποια από τα παραδείγματα.
Ο αθλητισμός εκτός από θετικές επιδράσεις που έχει στους ασκούμενους αλλά και στους αθλητές είναι ένας χώρος δύσκολος που κάποιες φορές συνοδεύεται με κακές αποδόσεις, ή άσχημα αποτελέσματα.
Ο κάθε αθλητής πρέπει να είναι διανοητικά «ανθεκτικός» και δυνατός για να καταφέρει να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες αυτές. Κάποιες φορές οι δυσκολίες αυτές ή οι αποτυχίες προκαλούν δυσάρεστα συναισθήματα αλλά και αντιδράσεις.
Έτσι, κάποιοι αθλητές δυσκολεύονται να τα διαχειριστούν με αποτέλεσμα κάποιες φορές εάν δεν έχουν κάποιο άνθρωπο ή ειδικό να μιλήσουν, κλείνονται στον εαυτό τους, δεν αισθάνονται καλά, μειώνεται η απόδοση τους κοκ.
Ή ακόμα, κάποιες άλλες φορές παρατηρούμε αθλητές που μετά το τέλος της καριέρας τους, δεν μπορούν να διαχειριστούν την «κρίση» αυτή και παρουσιάζουν συμπτώματα κατάθλιψης.
Είναι σημαντικό τόσο για τους αθλητές αλλά και για τους προπονητές τους να είναι γνώστες των συμπτωμάτων της κατάθλιψης έτσι ώστε να μπορούν να αντιληφθούν πότε κάποιος αθλητής πάσχει από κατάθλιψη, και να τον παραπέμψουν στον κατάλληλο ειδικό για να τους βοηθήσει.
Απ’ την άλλη, έρευνες δείχνουν ότι η άσκηση και ο τομέας του αθλητισμού μπορούν να βοηθήσουν και να ωφελήσουν στην θεραπεία της κατάθλιψης.
Η κατάθλιψη είναι μια διαταραχή η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, φτάνει ο καθ’ ένας από εμάς να αντιληφθεί τα συμπτώματα και να αποταθεί στους κατάλληλους ειδικούς.
Είναι επίσης πολύ συχνό φαινόμενο και στον αθλητισμό όσο «περίεργο» και αν μας φαίνεται.
Είναι σημαντικό οι προπονητές, οι αθλητές και οι διοικούντες να είναι προσεκτικοί και να προσεγγίζουν την κατάθλιψη με την σοβαρότητα που της αρμόζει.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τα περιστατικά κατάθλιψης διεθνώς παρουσιάζουν αύξηση κατά περισσότερο από 18% από το 2005, με τις τρέχουσες εκτιμήσεις να δείχνουν ότι οι πάσχοντες ξεπερνούν τα 300 εκατομμύρια, αριθμός που αντιπροσωπεύει ποσοστό πάνω από 4% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Η κατάθλιψη, ανακοίνωσε πρόσφατα ο ΠΟΥ, αποτελεί πλέον την κυριότερη αιτία αναπηρίας παγκοσμίως, με τον ορισμό αυτής να περιλαμβάνει ένα σύνολο «βλαβών, περιορισμών δραστηριότητας και δυσκολιών συμμετοχής».
Ως βλάβη χαρακτηρίζεται ένα πρόβλημα στη σωματική λειτουργία ή δομή, ως περιορισμός δραστηριότητας μια δυσκολία στην εκτέλεση εργασιών ή δράσεων, ενώ ως δυσκολία συμμετοχής ένα πρόβλημα που αφορά την εμπλοκή σε καταστάσεις της καθημερινής ζωής.
Όπως διευκρινίζει ο ΠΟΥ, «αναπηρία δεν είναι λοιπόν απλώς ένα πρόβλημα υγείας, είναι ένα σύνθετο φαινόμενο που αντανακλά την αλληλεπίδραση μεταξύ των σωματικών χαρακτηριστικών του ατόμου και χαρακτηριστικών της κοινωνίας μέσα στην οποία ζει».
Λαμβάνοντας υπόψη αυτή τη λυπηρή πραγματικότητα που αναδύεται από τα στατιστικά, ο ΠΟΥ αφιέρωσε τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Υγείας στην κατάθλιψη.
Το κεντρικό μήνυμα της σημερινής ημέρας είναι «Ας μιλήσουμε», το οποίο αντανακλά την ανάγκη για βαθύτερη κατανόηση της συχνής ψυχικής νόσου και των τρόπων με τους οποίους μπορεί να προληφθεί και να θεραπευτεί, με απώτερο στόχο να περιοριστεί το στίγμα που σχετίζεται με την κατάθλιψη και να αναζητήσουν περισσότεροι άνθρωποι τη βοήθεια και την υποστήριξη που χρειάζονται.
Ωστόσο η γυμναστική φαίνεται να έχει σημαντικό ρόλο στην αποτροπή, ή στον έλεγχό της κατάθλιψης.
Οι περισσότεροι φαντάζονται ότι η άσκηση βελτιώνει τη ψυχολογία μόνο θεωρητικά.
Στην πραγματικότητα οι αλλαγές που έρχονται μέσα από τη κίνηση είναι καθαρά βιοχημικές. Ως γνωστόν η σεροτονίνη είναι η ορμόνη που ελέγχει τη διάθεση. Όταν τα επίπεδα της σεροτονίνης είναι ψηλά η διάθεση σου είναι καλή.
Όταν δεν κυλά αρκετή σεροτονίνη μέσα στον εγκέφαλο νοιώθεις κατάθλιψη.
Τα οφέλη είναι πολύ μεγαλύτερα από οποιαδήποτε φαρμακευτική, αντικαταθλιπτική αγωγή ή οποιοδήποτε άλλο συμπλήρωμα διατροφής.
Και επειδή τα αποτελέσματα της άσκησης μπορούν να διαρκέσουν για ημέρες, η άσκηση μπορεί να είναι ένας απόλυτα φυσικός και ασφαλής τρόπος για να βελτιώσει κανείς τη διάθεση του ή να ανακουφιστεί από την κατάθλιψη αν τα πράγματα είναι πιο σοβαρά.
Θα πρέπει επίσης να αναφέρουμε ότι η παράγωγη της ορμόνης γίνεται στο πεπτικό σύστημα και οι κακές διατροφικές συνήθειες, επίσης, επηρεάζουν σοβαρά τη παραγόμενη ποσότητα.
Φέτος ΑΣ ΜΙΛΗΣΟΥΜΕ. Αυτός είναι ο βασικός στόχος της καμπάνιας του ΠΟΥ, η οποία ξεκίνησε επίσημα τον περασμένο Οκτώβριο (10 Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας), είναι να αναζητήσουν και να λάβουν βοήθεια περισσότεροι άνθρωποι με κατάθλιψη σε κάθε γωνιά του πλανήτη
* Ευχαριστίες στην Θάλεια Παναγή
Εγγεγραμμένη Συμβουλευτική Ψυχολόγος (#381)
Αθλητική Ψυχολόγος
thalia@clearmindpro.com
+357 96272020