Τι είναι η σαρκοείδωση;
Η σαρκοείδωση είναι μία διαταραχή που προκαλεί αθροίσεις παθολογικών ιστών σε διάφορα όργανα του σώματος. Αυτές οι αθροίσεις καλούνται “κοκκιώματα.”
Στην περίπτωση που αυτά είναι αρκετά σε ένα όργανο, τότε επηρεάζεται η λειτουργία του αντίστοιχου οργάνου. Για παράδειγμα, τα κοκκιώματα στους πνεύμονες μπορεί να προκαλέσουν αναπνευστική ανεπάρκεια. Γενικά, η σαρκοείδωση προσβάλλει διάφορα όργανα, με συνηθέστερα τους πνεύμονες, το δέρμα, τα μάτια, τη μύτη κ.α.
Ποια είναι τα συμπτώματα της σαρκοείδωσης;
Η σαρκοείδωση προκαλεί μεγάλη ποικιλία συμπτωμάτων, αναλόγως με ποιο/α όργανα έχουν προσβληθεί. Συνήθως τα συμπτώματα είναι ήπια και υποχωρούν από μόνα τους.
Όταν προσβάλλονται οι πνεύμονες από τη σαρκοείδωση, μπορεί να εμφανιστούν τα εξής:
Βήχας
Διαταραχές αναπνοής
Πόνος στο στήθος
Αδυναμία και εύκολη κόπωση
Πυρετός
Απώλεια Βάρους
Στις περιπτώσεις που προσβάλλεται το δέρμα, η σαρκοείδωση μπορεί να προκαλέσει ένα ήπιο εξάνθημα.
Αυτό συνήθως υποχωρεί από μόνο του τελείως, ενώ σε άλλες περιπτώσεις παραμένει στο σημείο μία ουλή.
Κάποτε, είναι δυνατόν η σαρκοείδωση να μην προκαλεί καθόλου συμπτώματα, παρά το ότι υπάρχουν ήδη βλάβες σε διάφορα όργανα.
Για αυτό ακριβώς το λόγο, οι ασθενείς που πάσχουν από σαρκοείδωση πρέπει να ελεγχούν για βλάβες σε διάφορα όργανα του σώματος τους, παρά το ότι μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί.
Πώς μπορώ να μάθω αν πάσχω από σαρκοείδωση;
Δυστυχώς δεν υπάρχει ένα μοναδικό τεστ που να θέτει τη διάγνωση. Αντιθέτως ο γιατρός σας για να θέσει τη διάγνωση θα χρησιμοποιήσει τα εξής:
Το ιστορικό των συμπτωμάτων σας και την κλινική εξέταση
Ακτινολογικό έλεγχο (απλές ακτινογραφίες, αξονική τομογραφία κλπ)
Εξέταση βιοψίας από κάποιο σημείο του σώματος σας
Άλλα τεστ προς αποκλεισμό παραπλήσιων νόσων
Ποια είναι η θεραπεία για τη σαρκοείδωση;
Λόγω του ότι η αιτία που προκαλεί τη σαρκοείδωση ακόμα και σήμερα δεν είναι γνωστή, δεν υπάρχει κάποια ειδική θεραπεία για τη νόσο. Παρόλα αυτά, υπάρχουν θεραπευτικές επιλογές για τα συμπτώματα που προκαλεί η νόσος. Στις περιπτώσεις που τα συμπτώματα είναι ήπια, μπορεί και να μην χρειαστεί καμία θεραπεία.
Η κορτιζόνη μπορεί να βοηθήσει στην υποχώρηση των συμπτωμάτων καθώς και στην περαιτέρω επιδείνωση της νόσου. Επίσης, εκτός από του στόματος μορφή-χάπια, κάποιοι ασθενείς ενδεχομένως να χρησιμοποιήσουν την κορτιζόνη και σε άλλη μορφή π.χ. κρέμα για το δέρμα, σταγόνες στα μάτια και εισπνεόμενα σπρέυ.
Εντούτοις, η χρήση κορτιζόνης δεν είναι άμοιρη ανεπιθύμητων ενεργειών όπως για παράδειγμα η αύξηση του σωματικού βάρους, τα οιδήματα, η επιδείνωση του σακχαρώδους διαβήτη, η οστεοπόρωση κ.α.
Έτσι ο γιατρός θα σας χορηγήσει κορτιζόνη μόνο όταν θεωρείται απαραίτητο και για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Επιπλέον, άλλες φαρμακευτικές επιλογές πλην της κορτιζόνης είναι διαθέσιμες και μπορεί να χρησιμοποιηθούν σε περιπτώσεις όπου οι ασθενείς δεν μπορούν να λάβουν κορτιζόνη ή δεν οφελέθηκαν από αυτή.
Πώς η σαρκοείδωση μπορεί να επηρεάσει τη ζωή μου;
Συνήθως η σαρκοείδωση παρουσιάζει ύφεση από μόνη της και δεν χειροτερεύει. Εντούτοις, σε κάποιες περιπτώσεις ενδεχομένως να εμφανίσει επιδείνωση και προσβολή πολλών οργάνων. Ακόμα και τότε όμως, ο θάνατος συνήθως δεν προκαλείται από τη σαρκοείδωση αυτή καθαυτή.
*Δρ. Ανδρέας Ζαχαριάδης,Πνευμονολόγος, Ειδικός Διαταραχών Ύπνου, Senior Lecturer (Pulmonology) στο European University Cyprus, Πνευμονολογικό Κέντρο Λευκωσίας
Τηλεφώνο: 22-355188