Σήμερα 4 Φεβρουαρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου (World Cancer Day). Ουσιάστικά η σημερινή μέρα απότελεί μια συνολική δράση, μέσα από την οποία όλος ο κόσμος ενώνεται στην μάχη κατά της ασθένειας. Η Παγκόσμια ημέρα κατά του Καρκίνου καθιερώθηκε το 2000, στην πρώτη Παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής κατά του Καρκίνου που διεξήχθη στο Παρίσι.
Εκεί, ηγέτες οργανισμών για τον καρκίνο από όλο τον κόσμο υπέγραψαν την Χάρτα των Παρισίων κατά του Καρκίνου, ένα έγγραφο με 10 άρθρα στα οποία οποία περιγράφεται μια συνολική δέσμευση συνεργασίας που στόχο έχει τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών προς τους ασθενείς, την προώθηση των ερευνών, την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης αλλά και την κινητοποίηση της παγκόσμιας κοινότητας ενάντια στον καρκίνο.
Το 2015, 8,8 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από τον καρκίνο σε όλο τον κόσμο, ανακοίνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Πρόκειται για τη δεύτερη αιτία θανάτου παγκοσμίως, μετά τις καρδιαγγειακές παθήσεις.
Το παράδοξο είναι ότι χάρη στις προόδους της ιατρικής τα ποσοστά επιβίωσης των ασθενών αυξάνουν, όμως παράλληλα αυξάνει και ο αριθμός των κρουσμάτων. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, τα κρούσματα αναμένεται να σημειώσουν αύξηση 70% τις επόμενες δύο δεκαετίες.
«Γνωρίζουμε πώς να τον προλαμβάνουμε. Γνωρίζουμε πώς να τον εντοπίζουμε. Γνωρίζουμε πώς να τον θεραπεύουμε όλο και καλύτερα.
Γνωρίζουμε πώς να τον αντιμετωπίζουμε. Και κερδίζουμε στη μάχη κατά του καρκίνου», δήλωσε ο Κριστόφ Λερού υπεύθυνος επικοινωνίας της Ένωσης κατά του Καρκίνου στη Γαλλία.
Ωστόσο για την οργάνωση, που φέτος γιορτάζει τα 100 χρόνια της, η μάχη δεν τελειώνει ποτέ.
Πολλοί είναι οι παράγοντες που εξηγούν την αύξηση εμφάνισης της νόσου. Αρχικά η γήρανση του πληθυσμού, καθώς ο κίνδυνος να εμφανίσει κάποιος καρκίνο αυξάνεται με την ηλικία.
Στη συνέχεια είναι και δομικοί παράγοντες: το κάπνισμα, η βασική αιτία εμφάνισης καρκίνου παγκοσμίως. Η βιομηχανοποιημένη τροφή που αυξάνει τα ποσοστά παχυσαρκίας, έναν ακόμη παράγοντα κινδύνου.
Τέλος η ανεξέλεγκτη βιομηχανοποίηση και αστικοποίηση που ευθύνονται για τους καρκίνους που οφείλονται στην έκθεση σε μολυσματικούς παράγοντες, όπως τα βαρέα μέταλλα, ο αμίαντος, οι διοξίνες, τα μικροσωματίδια.
Ανισότητα στη θεραπεία
Μια έκθεση που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Lancet και αφορούσε 37,5 εκατομμύρια ασθενείς με καρκίνο την περίοδο 2000-2014 έδειξε ότι αυξάνουν τα ποσοστά επιβίωσης.
«Αν επιθυμούμε ολοένα και λιγότερους θανάτους από καρκίνο, υπάρχουν δύο μέσα: πρώτον η καλύτερη πρόληψη και δεύτερον η βελτίωση της εξέλιξης» των ασθενών, τονίζει ένας από τους συντάκτες της έκθεσης, ο Μισέλ Κόλμαν, επιδημιολόγος στη Σχολή Υγιεινής και Τροπικής Ιατρικής του πανεπιστημίου του Λονδίνου.
Για παράδειγμα για τον καρκίνο του στήθους τα ποσοστά επιβίωσης είναι πολύ υψηλά στις πολύ πλούσιες χώρες του πλανήτη (90% στις ΗΠΑ, 87% στη Γαλλία) και έχουν αυξηθεί σημαντικά στις αναπτυσσόμενες χώρες. Αλλά και για την Αφρική τα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά: το ποσοστό επιβίωσης έφτασε 77% το διάστημα 2010-2014 από 39% που ήταν το 2000-2004.
Και όπως και σε πολλούς τομείς έτσι και στον καρκίνο τα χρήματα κάνουν τη διαφορά. Άλλωστε η «ισότητα» είναι το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Ημέρα Κατά του Καρκίνου. Όμως το κόστος για την θεραπεία του καρκίνου είναι τόσο αυξημένο που αυτή η ισότητα είναι δύσκολο να επιτευχθεί προς το παρόν.
«Το κόστος για τη θεραπεία και τη φροντίδα των καρκινοπαθών ξεπέρασε το 2017 τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια», σύμφωνα με τους συντάκτες της έκθεσης που δημοσιεύθηκε στο Lancet.
Μια άλλη έκθεση στο Cancer Epidemiology εκτιμά σε 46 δισεκατομμύρια δολάρια το κόστος της χαμένης παραγωγικότητας κάθε χρόνο στις πέντε χώρες των BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα, Νότια Αφρική), στις οποίες καταγράφεται το 42% των θανάτων από καρκίνο.
«Η έλλειψη πρόσβασης σε θεραπεία οδηγεί σε πρόωρους θανάτους που θα μπορούσαν να αποφευχθούν», υπογραμμίζει η Σάντσια Αράντα γενική διευθύντρια του Συμβουλίου για τον Καρκίνο της Αυστραλίας. Ωστόσο η έρευνα προχωρά με περισσότερες εκθέσεις, εργαστήρια και θεραπείες.
ΑΠΕ-ΜΠΕ