Τρεις μεγάλοι οργανισμοί, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.), η Διεθνής Συνεργασία για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας (International Association for Suicide Prevention - IASP) καθώς και η Παγκόσμια Ομοσπονδία για την Ψυχική Υγεία, συναποφάσισαν το 2003 ως προς τη δημιουργία μιας ημέρας που θα βοηθούσε στην παγκόσμια ευαισθητοποίηση στη τραγική πράξη της αυτοκτονίας.
Στόχος είναι τα ακόλουθα 3 μέτωπα:
αφύπνιση σε όλα τα μήκη της γης
ενημέρωση για την πράξη αυτή που αποτελεί πλέον κοινωνικό φαινόμενο και
ανάπτυξη στρατηγικών πρόληψης και προαγωγής που οδηγούν στην αντιμετώπιση.
Ένα θέμα κάθε χρόνο!
Φέτος, για το 2017 το θέμα είναι: «Ένα λεπτό μπορεί να αλλάξει μια ζωή».
Σημασία δίνεται στο ότι έστω και ένα λεπτό ίσως να είναι αρκετό για να πλησιάσουμε ένα μέλος της οικογένειας, έναν φίλο ή έστω και κάποιον άγνωστο και να καταφέρουμε να αλλάξουμε την πορεία της ζωής του.
Σύμφωνα με την Κλιμακα, "...άτομα που επέζησαν μιας απόπειρας μπορούν να μας διδάξουν το πώς τα λόγια και οι πράξεις των άλλων έχουν σημασία.
Συχνά, μιλούν με συγκίνηση για το πώς έφτασαν σε ένα σημείο που δεν μπορούσαν να δουν καμία εναλλακτική λύση εκτός από το να αφαιρέσουν τη ζωή τους και για τις ημέρες, τις ώρες και τα λεπτά που τους οδήγησαν ως εκεί.
Συχνά περιγράφουν πως δεν ήθελαν να πεθάνουν αλλά χρειάζονταν κάποιον να παρέμβει και να τους σταματήσει.
Πολλοί αναφέρουν ότι έψαχναν κάποιον που θα μπορούσε να αντιληφθεί την απελπισία τους και να τους ρωτήσει αν είναι καλά.
Κάποιες φορές λένε, έκαναν μια συμφωνία με τον εαυτό τους, ότι εάν κάποιος τους ρωτούσε τι τους συμβαίνει, θα του έλεγαν τα πάντα και θα του επέτρεπαν να παρέμβει.
Δυστυχώς, συχνά αναφέρουν ότι δεν τους ρώτησε κανείς.
Οι επιζώντες μιας απόπειρας μοιράζονται ιστορίες διαφωτιστικές. Εξιστορούν πως έφτασαν στο σημείο να προσπαθήσουν να αφαιρέσουν τη ζωή τους και πως διαχειρίστηκαν την κατάσταση.
Σχεδόν παγκοσμίως, αναφέρουν ότι εάν κάποιος είχε πάρει ένα λεπτό για να τους προσεγγίσει, η τροχιά στην οποία είχαν μπει θα μπορούσε να είχε διακοπεί. Πολλοί από αυτούς εργάζονται τώρα συμβουλευτικά για την πρόληψη της αυτοκτονίας."
Το 2016, το θέμα ήταν «Συνδέομαι, Επικοινωνώ, Νοιάζομαι», όπου πρωταρχικός στόχος η σύνδεση, η επαφή, η επικοινωνία και το νοιάξιμο προς τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν πρόβλημα, ώστε να προληφθεί μία τέτοιου είδους πράξη.
Το 2015, το θέμα ήταν «Πρόληψη αυτοκτονίας: Προσεγγίζοντας και σώζοντας ζωές» λειτουργώντας ως μια πρόσκληση για δράση σε ιδιώτες και οργανώσεις για την πρόληψη των αυτοκτονιών. Η πράξη δείχνει τη φροντίδα και το ενδιαφέρον σε κάποιον που μπορεί να είναι ευάλωτος στην αυτοκτονία. Η απομόνωση μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις καθώς αυξάνει τον κίνδυνο αυτοκτονίας, ενώ αντίστροφα, οι κοινωνικές σχέσεις μπορούν να λειτουργήσουν προστατευτικά και να φανούν σωτήριες για το εκείνον που είναι αυτοκτονικός.
Το 2015, το θέμα είναι «Πρόληψη αυτοκτονίας: Προσεγγίζοντας και σώζοντας ζωές» λειτουργώντας ως μια πρόσκληση για δράση σε ιδιώτες και οργανώσεις για την πρόληψη των αυτοκτονιών.
Η πράξη δείχνει τη φροντίδα και το ενδιαφέρον σε κάποιον που μπορεί να είναι ευάλωτος στην αυτοκτονία.
Η απομόνωση μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις καθώς αυξάνει τον κίνδυνο αυτοκτονίας, ενώ αντίστροφα, οι κοινωνικές σχέσεις μπορούν να λειτουργήσουν προστατευτικά και να φανούν σωτήριες για το εκείνον που είναι αυτοκτονικός.
Το 2014, το θέμα είναι «Πρόληψη αυτοκτονίας: Ένας κόσμος ενωμένος», δίνοντας έμφαση ότι η ενοποίηση είναι σημαντική σε πολλά επίπεδα αν θέλουμε να καταπολεμήσουμε την αυτοκτονία.
Στόχος είναι η αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού ως προς την αυτοκτονία, καθώς και η παραδοχή του φαινομένου αυτού που θεωρείται ακόμη ταμπού στις μέρες μας, δίνοντας στην πρόληψη υψηλότερη προτεραιότητα στην παγκόσμια ατζέντα για τη δημόσια υγεία, να ενθαρρύνει και να υποστηρίξει την ανάπτυξη ολοκληρωμένων στρατηγικών για την πρόληψη των αυτοκτονιών.
Ο ΠΟΥ υποστηρίζει ότι το Διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν «σε μία παγκόσμια στρατηγική για την πρόληψη της αυτοκτονίας».
Μάλιστα, μετά την αυτοκτονία του αμερικανού ηθοποιού Ρόμπιν Ουίλιαμς, ο ΠΟΥ προειδοποιούσε ότι η δημοσιοποίηση λεπτομερειών για τις αυτοκτονίες από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης αυξάνει τον κίνδυνο μιμητισμού.
Επιπλέον προτείνει τον περιορισμό στη πρόσβαση σε φυτοφάρμακα, όπλα και συγκεκριμένα όπλα, που είναι τα συνηθέστερα μέσα που χρησιμοποιούν οι αυτόχειρες.
Αυξητική τάση των αυτοκτονιών παγκοσμίως
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η huffingtonpost.gr,
Δύο απόπειρες και μία αυτοκτονία κάθε μέρα
Αυτόχειρες στην Ελλάδα της ατελείωτης κρίσης:
Επίσης, στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα το 2014 από τον ΠΟΥ και την Διεθνή Συνεργασία για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, προκύπτουν τα ακόλουθα:
Κάθε χρόνο πάνω από 1.000.000 άνθρωποι βάζουν τέρμα στη ζωή τους παγκοσμίως, επιλέγοντας κάποιοι ως τρόπο την κατάποση δηλητηρίου, τον απαγχονισμό ή αυτοπυροβολισμό.
1 αυτοκτονία κάθε 40 δευτερόλεπτα
Κάθε μέρα περίπου 3.000 κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας και αυτοί που τελικά πετυχαίνουν τον σκοπό τους έχουν κάνει προηγουμένως 20 ή και περισσότερες απόπειρες.
Ο αριθμός των αυτοκτονιών ξεπερνά το άθροισμα των ανθρωποκτονιών και των θυμάτων πολέμου
Η αυτοκτονία είναι 1 από τις 3 κύριες αιτίες θανάτου μεταξύ των ατόμων ηλικίας 15-44 ετών, η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου στην ηλικιακή ομάδα 15-29 ετών, η 5η αιτία θανάτου στις ηλικίες 30 - 49 έτη για το 2012 παγκοσμίως.
Τα στοιχεία αυτά δεν περιλαμβάνουν τις απόπειρες αυτοκτονίας που πολλές φορές είναι πιο συχνές κατά 10, 20 ή και περισσότερες φορές, σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, από την ίδια την αυτοκτονία σαν τελικό αποτέλεσμα.
Σε παγκόσμιο επίπεδο τα υψηλότερα ποσοστά καταγράφονται σε ανθρώπους άνω των 70 ετών, αλλά σε ορισμένες χώρες τα μεγαλύτερα ποσοστά αυτοκτονιών αφορούν νέους ανθρώπους.
Οι άντρες που επιλέγουν να θέσουν τέρμα στη ζωή τους είναι περισσότεροι από τις γυναίκες, ενώ στις πιο πλούσιες χώρες αυτοκτονούν 3 φορές περισσότεροι άντρες απ’ ότι γυναίκες, με τους άντρες ηλικίας περίπου 50 ετών να είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι.
Σύμφωνα με την έκθεση Ηνωμένων Εθνών, η οποία είναι αποτέλεσμα δεκαετούς έρευνας με στοιχεία μέχρι το 2012 οι απόπειρες είναι 20 φορές περισσότερες από τις αυτοκτονίες.
Το 2004 η αυτοκτονία άγγιξε το 1,3% παγκοσμίως
Έως το 2009 από τις 34 χώρες μέλη του ΟΟΣΑ, το μεγαλύτερο ποσοστό αυτοκτονιών το είχε η Βόρεια Κορέα με 19 θανάτους/100.000 πληθυσμού και το μικρότερο η Ελλάδα (δεκαπλάσια διαφορά).Το προσδόκιμο ζωής στην Ελλάδα για το ίδιο έτος ήταν τα 80,3 έτη
Το 2012, οι αυτοκτονίες αντιπροσώπευαν το 1,4% του συνόλου των θανάτων σε παγκόσμιο επίπεδο, καθιστώντας την 15η κύρια αιτία θανάτου.
Υπολογίζεται για το 2012, ότι για κάθε έναν ενήλικα που αυτοκτονεί, αντιστοιχούν πάνω από 20 άτομα που κάνουν επίσης απόπειρα
Το 75% των περιστατικών αφορά πολίτες χωρών με χαμηλό ή μεσαίο εισόδημα αναφέρει ο ΠΟΥ, κάνοντας έκκληση για ανάληψη δράσεων, για τη μείωση της πρόσβασης του κοινού σε μέσα που οδηγούν στην αυτοκτονία.
Οι χώρες με τα μεγαλύτερα ποσοστά αυτοκτονίας στον κόσμο (τουλάχιστον 15 ανά 100.000) βρίσκονται κυρίως στη νοτιοανατολική Ασία, την ανατολική Αφρική και την ανατολική Ευρώπη.
Οι ΗΠΑ βρίσκονται στην ίδια θέση με χώρες, όπως η Αυστραλία, η Ισπανία και άλλα ευρωπαϊκά κράτη, των οποίων τα ποσοστά κυμαίνονται ανάμεσα σε 10-14,9 αυτοκτονίες ανά 100.000 κατοίκους.
Τα υψηλά ποσοστά αυτοκτονιών επιμένουν ακόμη και σε πιο αναπτυγμένες χώρες, όπως η Νότια Κορέα, η οποία έχει το τρίτο υψηλότερο ποσοστό στον κόσμο -από 28,9 αυτοκτονίες ανά 100.000 κατοίκους (βρετανική εφημερίδα Daily Mail).
Ο ψυχικός πόνος που οδηγεί κάθε έναν από τους αυτόχθονες είναι αδιανόητος.
Ο θάνατός του αφήνει την οικογένεια και τους φίλους να αναρωτιούνται τι δεν πήγε καλά, γιατί δεν το κατάλαβαν γεμίζοντας ενοχές και τύψεις που δεν μπόρεσαν να αποτρέψουν το τραγικό αυτό γεγονός.
Οι ψυχικές διαταραχές (κυρίως κατάθλιψη και η χρήση/κατάχρηση αλκοόλ και ουσιών) είναι αρκετά επιβαρυντικός παράγοντας αυτοκτονίας στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, ενώ στις Ασιατικές χώρες η παρορμητική συμπεριφορά παίζει κυρίαρχο ρόλο.
Ο αριθμός των αυτοκτονιών είναι μεγαλύτερος στους ηλικιωμένους άνδρες, ενώ στους πιο νέους ανθρώπους παρουσιάζει αυξητική τάση με αποτέλεσμα σήμερα να θεωρούνται η ομάδα με τον υψηλότερο κίνδυνο στο 1/3 των αναπτυσσόμενων και των αναπτυγμένων χωρών.
Στα αίτια μιας αυτοκτονικής πράξης μπορεί να εμπλέκονται ψυχολογικοί, κοινωνικοί, βιολογικοί, πολιτιστικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες.
Η σχέση, η επαφή και η κοντινότητα, είναι ζωτικής σημασίας για τα άτομα που είναι ευάλωτα στην αυτοκτονία. Μελέτες έχουν δείξει ότι η κοινωνική απομόνωση μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο της αυτοκτονίας, ενώ αντίστροφα, οι ισχυρές ανθρώπινες σχέσεις λειτουργούν προστατευτικά και κατά της αυτοκτονικής πρόθεσης και πράξης
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) τα τελευταία 45 χρόνια υπάρχει αύξηση του αριθμού των αυτοκτονιών κατά 60% σε παγκόσμιο επίπεδο.
3.000 περίπου άνθρωποι κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας, από τους οποίους αυτοί που τελικά πετυχαίνουν τον σκοπό τους έχουν ήδη στο ενεργητικό τους 20 ή και περισσότερες απόπειρες.
Η έκθεση των Ηνωμένων Εθνών αναφέρει ότι η αυτοκτονία είναι «μία τραγωδία που μπορεί να αποφευχθεί και που δεν συγκεντρώνει την απαραίτητη προσοχή εξαιτίας των προκαταλήψεων και του στιγματισμού». Αναφέρεται επίσης ότι η αυτοκτονία εμφανίζεται «στους πιο ευάλωτους πληθυσμούς του πλανήτη και ειδικά σε κοινωνικές ομάδες που υποφέρουν ήδη από την περιθωριοποίηση και τις διακρίσεις»
Η αυτοκτονία στην Ελλάδα και στη Κύπρο
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας προκύπτουν τα παρακάτω:
Το 2006 σημειώθηκαν 394 θάνατοι από αυτοκτονίες.
Οι 326 ήταν άνδρες και οι 68 γυναίκες.
Ο αριθμός όμως των καταγεγραμμένων υπολείπεται του πραγματικού επειδή κάποιες συγκαλύπτονται για λόγους «στιγματισμού» (π.χ πτώση από ύψος, δηλητηρίαση κ.λ.π ).
Παρόλο που οι γυναίκες θεωρούνται και είναι περισσότερο καταθλιπτικές σε σχέση με τους άνδρες, οι απόπειρες που κάνουν δεν είναι συνήθως επιτυχημένες λόγω του τρόπου που επιλέγουν, ενώ οι άνδρες αντίθετα είναι περισσότερο αποτελεσματικοί.
Το χρονικό διάστημα 2008-2009, με την έναρξη της οικονομικής κρίσης, σημειώθηκε ανοδική τάση της τάξης του 19,2% που ήταν και η μεγαλύτερη στην Ευρώπη.
Τα έτη 2009 - 2011, όπου η κρίση γινόταν όλο και πιο εμφανής, οι αυτοκτονίες έφτασαν τις 1727 με τις μεγαλύτερες αυξήσεις στα ποσοστά στην Αττική, την Θεσσαλονίκη και την Θεσσαλία, σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.
Την δεκαετία 2001-2010 σημειώθηκαν 3.656 θάνατοι δηλαδή κατά μέσον όρο 365,6 θάνατοι/έτος.
Το 2011 και το 2012 στο δελτίο τύπου για Αιτίες θανάτων η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία αναφέρει: "Ο αριθμός θανάτων από αυτοκτονίες, όπως αυτές χαρακτηρίστηκαν από τις Ιατροδικαστικές και Ανακριτικές αρχές, ανήλθε σε 508 το 2012, έναντι 477 το 2011.
Σημειώνεται ότι ενδεχόμενες αποκλίσεις από στοιχεία άλλων φορέων μπορεί να οφείλονται σε διαφορετική μεθοδολογία ή άλλους παράγοντες όπως ανάγκη χρονοβόρου έρευνας από πλευράς ιατροδικαστικών αρχών για τις συνθήκες θανάτου, θάνατοι συνεπεία όψιμων αποτελεσμάτων απόπειρας αυτοκτονίας κ.α.
" Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε τον ακριβή αριθμό αυτοκτονιών εφόσον κάποιες τέτοιες τραγικές πράξεις συγκαλύπτονται για λόγους «στιγματισμού» (π.χ. πτώση από ύψος, δηλητηρίαση, χρήση χαπιών, κλπ).
Το 2012, τα χαμηλότερα τυποποιημένα ποσοστά θανάτων λόγω αυτοκτονίας καταγράφηκαν στην Κύπρο (3,8 θάνατοι ανά 100.000) και στην Ελλάδα (4,4 θάνατοι ανά 100.000) ανά έτος.
Τα στοιχεία των αυτοκτονιών στα έτη 2009-2013 στη Κύπρο, όπως αυτά έχουν καταγραφεί και στάλθηκαν στη Βουλή από τον υπουργό Υγείας Γιώργο Παμπορίδη (ημερ. 25/11/2015), η Μονάδα Παρακολούθησης Υγείας έχει 185 αυτοκτονίες για την περίοδο 2009-2013, εκ των οποίων οι 157 αφορούν άντρες (85%) και οι 28 αφορούν γυναίκες (15%).
Πιο συγκεκριμένα, το 2009 καταγράφηκαν 33 αυτοκτονίες (26 άνδρες και επτά γυναίκες), το 2010 – 38 αυτοκτονίες (30 άνδρες και οκτώ γυναίκες), το 2011 – 31 αυτοκτονίες (26 άνδρες και πέντε γυναίκες), το 2012 – 38 αυτοκτονίες (35 άνδρες και τρεις γυναίκες) και το 2013 -45 αυτοκτονίες (40 άνδρες και πέντε γυναίκες).
Περαιτέρω, με βάση την ανάλυση κατά ηλικιακή ομάδα προκύπτει ότι το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων παρουσιάζεται στις ηλικίες μεταξύ 20-49 ετών.
Ειδικότερα, καταγράφηκαν εννέα αυτοκτονίες προσώπων ηλικίας μεταξύ 15-19 χρονών, 21 αυτοκτονίες μεταξύ 20-24 χρονών, 16 αυτοκτονίες μεταξύ 25-29 χρονών, 17 αυτοκτονίες μεταξύ 30-34 χρονών, 20 αυτοκτονίες μεταξύ 35-39 χρονών, 20 αυτοκτονίες μεταξύ 40-44 χρονών, 19 αυτοκτονίες μεταξύ 45-49 χρονών, 13 αυτοκτονίες μεταξύ 50-54 χρονών, 13 αυτοκτονίες μεταξύ 55-59 χρονών, 11 αυτοκτονίες μεταξύ 60-64 χρονών, έξι αυτοκτονίες μεταξύ 65-69 χρονών, επτά αυτοκτονίες μεταξύ 70-74 χρονών, τέσσερις αυτοκτονίες μεταξύ 75-79 χρονών, έξι αυτοκτονίες μεταξύ 80-84 χρονών και τρεις αυτοκτονίες προσώπων άνω των 84 χρονών.
Στην Ελλάδα επίσημα στοιχεία για τις αυτοκτονίες έχουμε πάρα πολύ καιρό να δούμε. Τα τελευταία στοιχεία, του 2014 έλεγαν ότι είχαμε επίσημα 562 θανάτους από αυτοκτονία έναντι 508 το 2012 και 477 το 2011. Το 2007 είχαμε 328 θανάτους.
Αυτό δείχνει ότι από το 2007 που ήταν και το τελευταίο έτος ανάπτυξης στην χώρα και αρχή της ύφεσης το νούμερο τείνει να διπλασιαστεί (αν δεν έχει ήδη γίνει).
Σήμερα σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η huffingtonpost.gr,
Δύο απόπειρες και μία αυτοκτονία κάθε μέρα
Αυτόχειρες στην Ελλάδα της ατελείωτης κρίσης:
Κάθε ημέρα δύο άνθρωποι στην Ελλάδα κάνουν απόπειρα αυτοκτονίας και τουλάχιστον ένας αυτοκτονεί.
Οι συγγενείς πολλές φορές υπό τον φόβο του κοινωνικού στιγματισμού δεν ενημερώνουν τις Αρχές.
Αντίστοιχα, συχνά πολλά περιστατικά συγχέονται με ατυχήματα και δεν μπορούν να διαγνωστούν ως αυτοκτονίες. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η πτώση στη θάλασσα, καθώς και ένας θάνατος στην άσφαλτο. «Δεν ξέρουμε εάν αυτός που πέφτει στη θάλασσα ζαλίστηκε ή το έκανε συνειδητά.
Επίσης στο δρόμο, κάποιος μπορεί να χάσει τον έλεγχο του αυτοκινήτου του και να προκαλέσει θανατηφόρο τροχαίο, αλλά μπορεί και να θέλει να βάλει τέλος στη ζωή του», εξηγεί αστυνομική πηγή.
Σε περίπτωση που διαγνωστεί μία αυτοκτονία μετά τη νεκροψία – νεκροτομή, τότε οι ιατροδικαστές δεν χρησιμοποιούν τη λέξη «αυτοκτονία» στο πόρισμά τους.
Όπως εξηγεί ιατροδικαστής, «είμαστε πολύ προσεκτικοί, καθώς η αυτοχειρία στιγματίζει μία οικογένεια ενώ υπάρχει και διαφωνία με την εκκλησία».
Τα στοιχεία της αστυνομίας ( Ελλάδα) για το διάστημα 2013-2016 καταδεικνύουν ότι οι αυτόχειρες είναι στη συντριπτική πλειοψηφία άντρες. Ειδικότερα, κατά τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο σημειώθηκαν συνολικά 1.656 αυτοκτονίες ανδρών.
Την ίδια στιγμή χιλιάδες είναι και οι γυναίκες που εκδηλώνουν την πρόθεσή τους να βάλουν οι ίδιες τέλος στη ζωή τους, με συνολικά 1.301 να έχουν διαπράξει απόπειρα αυτοκτονίας κατά το 2013-2016.Σχετικά με την αύξηση των αυτοκτονιών και των αποπειρών αυτοκτονιών στην Ελλάδα, η διαΝΕΟσις ανέφερε σε παλαιότερη μελέτη της ότι σύμφωνα με ερευνητές τη δεκαετία 2000-2010 τα ποσοστά αυτοκτονιών στην Ελλάδα παρέμειναν σταθερά και φαίνονταν ανεπηρέαστα από το κοινωνικό-οικονομικό γίγνεσθαι.
Σε πιο πρόσφατη έρευνά τους, όμως, οι συγκεκριμένοι ερευνητές βρήκαν πως οι απόπειρες αυτοκτονίας και oι ολοκληρωμένες αυτοκτονίες συσχετίζονται θετικά με την ανεργία.
Πηγή: * Δρ Θάνος Ασκητής,IΑΤΡΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΨΥΧΙΚΗΣ ΚΑΙ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Συμβουλευτική γραμμή επικοινωνίας 77 77 28 77