Ως Έγκαυμα ορίζουμε το τραύμα του δέρματος που μπορεί να προέλθει από τρεις διαφορετικές αιτίες: από θερμότητα, από χημικές ουσίες ή από ηλεκτρικό ρεύμα. Τα εγκαύματα χωρίζονται ποιοτικά και ποσοτικά. Ποιοτικά σε μερικού και ολικού πάχους, ενώ ποσοτικά σε επί τοις εκατό της ολικής επιφάνειας του σώματος. Όταν λέμε μερικού πάχους, εννοούμε ότι έχουν καταστραφεί οι επιφανειακές στιβάδες του δέρματος ενώ ολικού πάχους όταν έχουν καταστραφεί όλες οι στιβάδες του δέρματος. Πρέπει να τονιστεί ότι ένα έγκαυμα είναι πιο σοβαρό και επικίνδυνο όταν εκτείνεται σε μεγάλη επιφάνεια, έστω και αν είναι μερικού πάχους, παρά αν είναι ολικού πάχους και επεκτείνεται σε μικρή επιφάνεια.
Σημαντικό επίσης είναι να γνωρίζουμε ότι το έγκαυμα αποτελεί συστηματική νόσο, δηλαδή με ένα έγκαυμα επηρεάζονται πολλά εσωτερικά όργανα του ανθρώπινου οργανισμού. Πολλές φορές μάλιστα επηρεάζονται σε τέτοιο βαθμό που μπορεί τα αποτελέσματα να είναι καταστροφικά για τον οργανισμό. Ένα έγκαυμα χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην αντιμετώπισή του, εφόσον ο ασθενής μπορεί να χάσει μεγάλες ποσότητες θερμότητας και υγρών από τις εγκαυματικές επιφάνειες και να προκληθούν τόσες βλάβες που να είναι μη αναστρέψιμες. Προσοχή επίσης χρειάζεται κατά την τοπική περιποίηση ενός εγκαύματος. Μπορεί εύκολα ένα απλό έγκαυμα, στο οποίο δε δίνουμε τη δέουσα προσοχή, το παραμελούμε και δεν πάμε να το φροντίσει ο Πλαστικός μας Χειρουργός, να μολυνθεί και να μετατραπεί σε ολικού πάχους έγκαυμα, με αποτέλεσμα να χρειάζεται ίσως και μεταμόσχευση δέρματος για να επουλωθεί.
Τα μερικού πάχους εγκαύματα μπορούν να επουλωθούν από μόνα τους με συντηρητικές μεθόδους, δηλαδή χωρίς χειρουργείο. Αντίθετα το χειρουργείο αποτελεί τη μόνη λύση στα ολικού πάχους εγκαύματα. Η πιο συνηθισμένη χειρουργική λύση είναι η μεταμόσχευση δέρματος. Ακόμα και μετά τη θεραπεία ενός εγκαύματος ολικού πάχους υπάρχουν κίνδυνοι, όπως ο κίνδυνος ανάπτυξης χηλοειδών και ρικνωτικών ουλών. Τέτοιες χηλοειδείς και ρικνωτικές ουλές πιθανό να εμποδίζουν την κίνηση διάφορων αρθρώσεων σε τέτοιο βαθμό που να χρειάζεται κινησιοθεραπεία, να χρησιμοποιηθούν ειδικοί νάρθηκες, ή ακόμα να ξαναγίνει χειρουργείο. Είναι επίσης γνωστό ότι, ακόμα και μετά από χρόνια, υπάρχει αυξημένος κίνδυνος ανάπτυξης καρκίνου του δέρματος σε χηλοειδείς και υπερτροφικές ουλές. Χρειάζεται λοιπόν να μην υποτιμούμε ένα έγκαυμα, επειδή φαίνεται απλό και επιφανειακό. Προσοχή απαιτείται επίσης στα εγκαύματα που δεν πονάνε, γιατί συνήθως αυτά είναι ολικού πάχους. Ακόμη καλό είναι να μην ξεχνάμε ότι η καλύτερη θεραπεία είναι η πρόληψη. Χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στο σπίτι μας με τα μικρά παιδιά, που μπορεί εύκολα να πάθουν έγκαυμα με ένα κουτί σπίρτα ή βάζοντας το δάκτυλο στην πρίζα ή ρίχνοντας πάνω τους δοχεία ή μαγειρικά σκεύη με ζεστό νερό.
Χάρης Ζαβρίδης MD, PhD
Πλαστικός Χειρουργός
«Κέντρο Πλαστικής Χειρουργικής Χάρης Ζαβρίδης»
Λεωφ. Σπύρου Κυπριανού 20, 1075, Λευκωσία
Web-site:
www.harriszavrides.com
e-mail: info@harriszavrides.com
Τηλ: 22445588