Τι είναι η οξυγονοθεραπεία στο σπίτι;
Η οξυγονοθεραπεία στο σπίτι είναι η χρήση οξυγόνου από ασθενείς που έχουν ανάγκη λήψης οξυγόνου λόγω αναπνευστικής ανεπάρκειας.
Η οξυγονοθεραπεία στο σπίτι αποδείκτηκε από έρευνες ότι βελτιώνει το σύμπτωμα της δύσπνοιας και προστατεύει τον οργανισμό από τις βλαβερές συνέπειες της έλλειψης οξυγόνου στα διάφορα όργανα του σώματος.
Είναι απαραίτητο το οξυγόνο για τη ζωή;
Το οξυγόνο αποτελεί απαραίτητο στοιχείο για τη ζωή. Ο ατμοσφαιρικός αέρας περιέχει 21% οξυγόνο το οποίο είναι αρκετό για τους υγιείς ανθρώπους ώστε να καλύπτουν όλες τους τις ανάγκες.
Οι ασθενείς με αναπνευστική ανεπάρκεια έχουν χαμηλότερα από το φυσιολογικό επίπεδα οξυγόνου στον οργανισμό τους και έτσι χρειάζονται οξυγονοθεραπεία στο σπίτι, δηλαδή παροχή επιπλέον συμπληρωματικού οξυγόνου.
Σε ποιες παθήσεις απαιτείται οξυγονοθεραπεία στο σπίτι;
Ασθενείς με Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια, Πνευμονική Ίνωση, Πνευμονική Υπέρταση αλλά και ασθενείς με σοβαρή Καρδιακή Ανεπάρκεια είναι δυνατόν να χρειάζονται συμπληρωματικό οξυγόνο. Γενικώς η οξυγονοθεραπεία στο σπίτι ενδείκνυται σε περιπτώσεις ύπαρξης αναπνευστικής ανεπάρκειας, δηλαδή έλλειψης οξυγόνου του οργανισμού.
Πότε ο γιατρός θα συστήσει οξυγόνο στο σπίτι;
Ο Πνευμονολόγος θα διαπιστώσει ότι ο ασθενής χρειάζεται συμπληρωματικό οξυγόνο, αφού πρώτα εξετάσει τα αέρια του αρτηριακού αίματος. Σε περίπτωση που διαπιστώσει χαμηλότερα από το επιθυμητό επίπεδα οξυγόνου, θα συστήσει οξυγονοθεραπεία στο σπίτι και επανέλεγχο αερίων αίματος σε μετέπειτα στάδιο.
Πώς χρησιμοποιείται το οξυγόνο στο σπίτι;
Στην περίπτωση που συστηθεί οξυγονοθεραπεία στον ασθενή δίνονται σαφείς οδηγίες από τον ιατρό για την ποσότητα του συμπληρωματικού οξυγόνου που χρειάζεται, δηλαδή η ροή του οξυγόνου και οι ώρες λήψης του κατά το 24ωρο, οι οποίες θα πρέπει να ακολουθούνται με προσοχή.
Η χορήγηση χαμηλότερου οξυγόνου από αυτή που απαιτείται έχει ως αποτέλεσμα τη μειωμένη οξυγόνωση του εγκεφάλου και της καρδιάς, με συνέπεια την εύκολη κόπωση, τις διαταραχές συγκέντρωσης, την απώλεια μνήμης, το έμφραγμα του μυοκαρδίου και το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Αντιθέτως η χρήση υψηλότερων μιγμάτων οξυγόνου μπορεί να προκαλέσει βλάβη στους πνεύμονες, επιδεινώνοντας την προϋπάρχουσα αναπνευστική νόσο.
Για πόσο καιρό θα πρέπει να λαμβάνεται το οξυγόνο;
Αυτό θα το κρίνει ο Πνευμονολόγος κατά την παρακολούθηση του ασθενούς σε τακτική βάση. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να χρειαστούν ακόμη και για ολόκληρο το υπόλοιπο της ζωής τους την οξυγονοθεραπεία στο σπίτι.
Σε ορισμένες περιπτώσεις οι ασθενείς χρειάζονται συμπληρωματικό οξυγόνο καθόλη τη διάρκεια της ημέρας, σε άλλες μόνο κατά τον ύπνο ή μόνο στην κόπωση.
Ο Πνευμονολόγος θα κρίνει πόσες ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας και κάτω από ποιες συνθήκες θα χρησιμοποιεί ο ασθενής συμπληρωματικό οξυγόνο.
Τι θα πρέπει να προσέχει κάποιος που κάνει χρήση οξυγόνου σπίτι;
Ο ασθενής δεν πρέπει να διακόψει ή να τροποποιήσει τη οξυγονοθεραπεία, χωρίς την έγκριση του ιατρού του.
Ποτέ δεν πρέπει να καπνίζει αν λαμβάνει συμπληρωματικό οξυγόνο. Μπορεί να προκληθεί έκρηξη και να υποστεί σημαντικού βαθμού εγκαύματα.
Κρατάμε το οξυγόνο τουλάχιστον 2 μέτρα μακριά από πηγή φωτιάς στο σπίτι.
Σταθεροποιούμε τους κυλίνδρους στο σπίτι, για την αποφυγή ατυχημάτων από πτώση τους.
Ποια είδη οξυγονοθεραπείας υπάρχουν;
Με συμπυκνωτή οξυγόνου, που αποτελεί ειδική συσκευή που παράγει οξυγόνο και λειτουργεί με ηλεκτρικό ρεύμα ή μπαταρία. Πρόκειται για την πιο ευρέως διαδεδομένη μέθοδο παγκοσμίως.
Με υγρό οξυγόνο σε μεταλλικό κύλινδρο
Με συμπιεσμένο αέριο οξυγόνο σε μεταλλικό μεγάλο ή μικρό κύλινδρο
Η χορήγηση οξυγόνου από τη συσκευή στον ασθενή γίνεται είτε με ρινική κάνουλα ή με ειδικές μάσκες οξυγονοθεραπείας.
Μπορεί κάποιος που κάνει χρήση οξυγονοθεραπείας στο σπίτι να ταξιδεύσει;
Ναι, φτάνει να φροντίσει για παροχή οξυγόνου κατά την πτήση με την αεροπορική εταιρεία αλλά και όταν φτάσει στον προορισμό του.
*Δρ. Ανδρέας Ζαχαριάδης,Πνευμονολόγος, Ειδικός Διαταραχών Ύπνου, Senior Lecturer (Pulmonology) στο European University Cyprus, Πνευμονολογικό Κέντρο Λευκωσίας
Τηλεφώνο: 22-355188