Νερό που προορίζεται για ανθρώπινη κατανάλωση πρέπει να είναι απαλλαγμένο από παθογόνους μικροοργανισμούς.
Γιʼ αυτό είναι απαραίτητη η συνεχής παρακολούθηση των μικροβιολογικών του χαρακτηριστικών.
Για την απολύμανση του νερού χρησιμοποιούνται συγκεκριμένες χημικές ουσίες οι οποίες επιδρούν στο κύτταρο των μικροοργανισμών με αποτέλεσμα την καταστροφή τους.
Μία ευρέως διαδεδομένη μέθοδος απολύμανσης είναι η χρήση ελεύθερου χλωρίου, το οποίο είναι τοξικό στους περισσότερους παθογόνους μικροοργανισμούς. Ελεύθερο (ή υπολειμματικό) είναι το χλώριο στην μοριακή του μορφή και τα παράγωγα του (υποχλωριώδες οξύ, υποχλωριώδη ιόντα).
Η χλωρίωση είναι μια εγκεκριμένη από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας μέθοδος απολύμανσης του νερού που χρησιμοποιείται για την επεξεργασία του πόσιμου νερού όχι μόνο των γεωτρήσεων αλλά και των δικτύων ύδρευσης πόλεων και κοινοτήτων παγκύπρια.
Παρόλο που το χλώριο αποτελεί ένα ισχυρό και ευρείας χρήσεως μέσο απολύμανσης, εντούτοις κατέχει το μειονέκτημα να αντιδρά με τη φυσική οργανική ύλη, όταν δεν χρησιμοποιείται στις σωστές αναλογίες, με αποτέλεσμα να παράγει επικίνδυνα υποπροϊόντα όπως τριαλογομεθάνια.
Για το σκοπό αυτό οι Υγειονομικές Υπηρεσίες εφαρμόζοντας τις πρόνοιες του άρθρου 9 του περί της Ποιότητας του Πόσιμου Νερού Ανθρώπινης Κατανάλωσης (Παρακολούθηση και Έλεγχος) Νόμου, Ν.87(Ι)/2001, προβαίνουν σε έλεγχο του ελεύθερου υπολειμματικού χλωρίου, στο δίκτυο ύδρευσης των ζωνών παροχής νερού, παγκύπρια.
Ο έλεγχος του ελεύθερου υπολειμματικού χλωρίου ελέγχεται στα πλαίσια διεξαγωγής των επίσημων ελέγχων και βασίζεται σε επίπεδα που καθορίστηκαν από την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας μέσω κατευθυντήριων οδηγιών.
O φορέας ύδρευσης έχει την υποχρέωση να μεριμνά ώστε οποιαδήποτε επιμόλυνση από τα υποπροϊόντα της απολύμανσης να διατηρείται σε όσο το δυνατό χαμηλότερα επίπεδα.
Το θέμα των απαιτούμενων προδιαγραφών του εξοπλισμού και των μηχανημάτων επεξεργασίας αποθήκευσης και μεταφοράς του νερού στον καταναλωτή, συμπεριλαμβανομένου και του κεντρικού μετρητή για εντοπισμό απωλειών, δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα των Υγειονομικών Υπηρεσιών.
Η συχνότητα παρακολούθησης των δικτύων ύδρευσης καθορίζεται με βάση τον όγκο ημερήσιας κατανάλωσης σε κυβικά μέτρα νερού ανά ζώνη παροχής.
Σε μικρές κοινότητες όμως που ενδέχεται να παρουσιάζονται σε τακτική βάση υπερβάσεις κυρίως σε μικροβιολογικές παραμετρικές τιμές, για διάφορους λόγους, όπως μη λειτουργία συστήματος αυτόματης χλωρίωσης, διενεργούνται περισσότεροι έλεγχοι.
Το ίδιο γίνεται και στις περιπτώσεις που κάποιες κοινότητες έχουν ιστορικό αποκλίσεων σε ενδεικτικές παραμέτρους δηλαδή σε παραμέτρους που δεν τίθεται άμεσα σε κίνδυνο η υγεία του καταναλωτή αλλά αξιολογείται ο βαθμός απόκλισης και η χρονική της διάρκεια, ως ορίζεται από τη σχετική νομοθεσία.
Μετά από παράπονα από κοινότητες και όχι μόνο για την ποιότητα του πόσιμου και για την μέθοδο της χλωρίωσης για την επεξεργασία του πόσιμου νερού στις κοινότητες της υπαίθρου που διαθέτουν δική τους γεώτρηση τις εμπειρίες και άλλα προβλήματα στην ύπαιθρο, ο βουλευτής των Οικολόγων Χαράλαμπος Θεοπέμπτου ζήτησε από το Υ.Υγείας πληροφορίες, για ποιες κοινότητες που έχουν δική τους γεώτρηση υπάρχει κεντρικός μετρητής νερού για εντοπισμό των απωλειών, καθώς και πόσο συχνά γίνονται μικροβιολογικές και χημικές αναλύσεις, πώς κρίνονται τα αποτελέσματα και σε ποιες περιοχές διαπιστώθηκε ότι το πόσιμο νερό ήταν ακατάλληλο τα τελευταία δύο χρόνια.
Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, τα αποτελέσματα του ετήσιου δειγματοληπτικού ελέγχου που πραγματοποιήθηκε για το 2015 από τις Υγειονομικές Υπηρεσίες και το Γενικό Χημείο του Κράτους, στα πλαίσια εφαρμογής ετήσιου προγράμματος παρακολούθησης.
Συγκεκριμένα υποβλήθηκαν 5.367 δείγματα νερού για μικροβιολογική εξέταση και άλλα 2.324 για χημική ανάλυση.
Από αυτά ολοκληρώθηκε η ανάλυση 7.610 δειγμάτων, ενώ εκκρεμούσαν τα αποτελέσματα για άλλα 81 δείγματα. Αριθμός 1.365 δειγμάτων ή ποσοστό 18% δεν συνάδει με τη νομοθεσία.
Τα περισσότερα δείγματα που παρουσίαζαν απόκλιση εντοπίζονται στην ιδιωτική υδατοπρομήθεια σε ποσοστό 28% και ακολουθεί η δημόσια υδατοπρομήθεια με 18%. Με βάση τα αποτελέσματα δεν συνάδει με τη νομοθεσία το 15% των δειγμάτων νερού από κερματοδέκτες και ακολουθούν τα βυτιοφόρα με 12%.
Όσον αφορά στις δειγματοληψίες στο εμφιαλωτήριο, η απόκλιση περιορίζεται στο 3%.
Tο χλώριο είναι μια χημική ουσία την οποία καταπίνουν καθημερινά δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο με στόχο να αποφύγουν προβλήματα υγείας από πιθανή παρουσία επικίνδυνων μικροοργανισμών στο πόσιμο νερό.
Το HealthNews συνομίλησε με τον κύριο Θεοπέμπτου και κατά λέξη δήλωσε : “Με ενοχλεί εκτός των άλλων, το γεγονός, ότι γέμισε ο τόπος με κερματοδέκτες νερού και και κόσμος ξοδεύει λεφτά να αγοράζει εμφιαλωμένο νερό.
Έπρεπε να δώσουμε περισσότερη σημασία στην ποιότητα του νερού που φτάνει στον καταναλωτή και όχι απλά πως είναι στις δεξαμενές και στις γεωτρήσεις»
Τα αποτελέσματα σε πρώτη ανάγνωση απογοητευτικά, αφού από τα 4909 δείγματα νερού που λήφθηκαν, τα 1164 δείγματα κρίθηκαν ακατάλληλα για πόση.
Πιο συγκεκριμένα από τα 550 σημεία πώλησης νερού με κερματοδέκτη, τα 106 χαρακτηρίστηκαν ως μη συμβατά με τα νόμιμα πρότυπα, από τα 188 δείγματα σε βυτιοφόρα, τα 22 βρέθηκαν να είναι επίσης ακατάλληλα και τέλος μεγάλο ποσοστό ακαταλληλότητας διαπιστώθηκε και στη δημόσια υδατοπρομήθεια.