Σε μια εποχή που οι ανέντιμοι συχνά διαφεύγουν ανενόχλητοι, κάποιοι άνθρωποι επιλέγουν την τιμιότητα. Έρευνα του UCL αποκαλύπτει γιατί συμβαίνει αυτό, στην επιθεώρηση Nature Neuroscience.
Είναι ένα ερώτημα που απασχολεί εδώ και αιώνες τους φιλόσοφους, αλλά και, σύγχρονα, τους ψυχολόγους. Για ποιο λόγο ορισμένοι, μάλλον πολλοί, άνθρωποι επιλέγουν την τιμιότητα.
Όπως φαίνεται από την έρευνα του University College of London, σε φυσικό επίπεδο ο εγκέφαλος βρίσκει την ευπρέπεια πολύ πιο ικανοποιητική από την εξαπάτηση. Ειδικότερα τα πειράματα αποκάλυψαν ότι, παρά τη συγκέντρωση μεγάλου χρηματικού ποσού, οι περισσότεροι συμμετέχοντες στη μελέτη είπαν ότι δεν αισθάνθηκαν βαθιά ικανοποίηση, εάν η επιτυχία τους ήταν εις βάρος άλλων.
Η ερευνητική ομάδα, με επικεφαλής την Dr Molly Crockett, χρησιμοποίησε έναν συνδυασμό μαγνητικών τομογραφιών και συσκευών ηλεκτροπληξίας σε 28 ζεύγη εθελοντών, που κλήθηκαν να κάνουν ανώνυμα, μικρό ηλεκτροσόκ στο "ταίρι" τους. Οι επιστήμονες σάρωσαν τους εγκεφάλους τους, καθώς αποφάσιζαν αν θα κάνουν στους ίδιους ή στο "ταίρι" τους το ηλεκτροσόκ, έναντι χρηματικής αμοιβής.
"Όταν παίρνουμε αποφάσεις, ένα δίκτυο περιοχών του εγκεφάλου υπολογίζει πόσο πολύτιμες είναι οι επιλογές μας. Οι περισσότεροι άνθρωποι προτιμούν να μην επωφεληθούν από τη βλάβη άλλων. Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι τα χρήματα δεν είναι τόσο ελκυστικά" είπε η Dr Crockett.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι, καθώς οι εθελοντές έπαιρναν τις αποφάσεις τους, ενεργοποιήθηκε μια περιοχή του εγκεφάλου, που ονομάζεται striatum, που θεωρείται "κλειδί" για την κατανόηση της αξίας.
Η απεικόνιση με μαγνητική τομογραφία διαπίστωσε ότι αυτό το δίκτυο συνάψεων στον εγκέφαλο ήταν πολύ πιο ενεργό, όταν οι συμμετέχοντες κέρδισαν χρήματα, ενώ προκαλούσαν πόνο στον εαυτό τους, παρά στον άλλο, υποδηλώνοντας ότι το έβρισκαν ενστικτωδώς πιο πολύτιμο.
"Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι ο εγκέφαλος εσωτερικοποιεί τις ηθικές κρίσεις των άλλων, δίνοντας βάρος στο κατά πόσο άλλοι θα μπορούσαν να μας κατηγορήσουν για πιθανή ατασθαλία, ακόμη και όταν γνωρίζουμε ότι οι ενέργειές μας είναι ανώνυμες" δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια.
Οι σαρώσεις αποκάλυψαν, επίσης, ότι μια περιοχή του εγκεφάλου, που εμπλέκεται στη λήψη ηθικών κρίσεων, ο λεγόμενος πλευρικός προμετωπικός φλοιός, ήταν πιο δραστήριος σε δοκιμές, όπου η πρόκληση πόνου απέφερε ελάχιστο οικονομικό κέρδος.
Από την πλευρά του ο καθηγητής Ray Dolan, από το Max Planck Centre for Computational Psychiatry and Ageing Research του UCL, δήλωσε σχετικά: "Αυτό που έχουμε δείξει εδώ είναι πώς οι αξίες, που καθοδηγούν τις αποφάσεις μας, ανταποκρίνονται με ευελιξία στις ηθικές συνέπειες.
Ένας σημαντικός στόχος για τη μελλοντική έρευνα είναι η κατανόηση του πότε και του πώς διαταράσσεται αυτό το κύκλωμα, σε περιβάλλοντα όπως η αντικοινωνική συμπεριφορά".