Το ποσοστό των ατόμων στην Κύπρο με σακχαρώδη διαβήτη φθάνει το 10,3% και είναι από τα υψηλότερα που καταγράφονται στην Ευρώπη, αναφέρει ο Παγκύπριος Διαβητικός Σύνδεσμος, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Διαβήτη, στις 14 Νοεμβρίου.
Σε ανακοίνωση, ο Σύνδεσμος αναφέρει ότι ο αριθμός των διαβητικών παγκοσμίως υπολογίζεται σήμερα στα 430 εκατομμύρια, ενώ το 1980 ήταν 100 εκατομμύρια.
Διαβάστε: Πώς επηρεάζει ο διαβήτης τα μάτια
Πολλοί παράγοντες, προσθέτει, όπως η παιδική και εφηβική παχυσαρκία, η έλλειψη φυσικής άσκησης, η ανθυγιεινή διατροφή και το κάπνισμα έχουν συμβάλει στην ανησυχητική αύξηση του διαβήτη τύπου 2, ο οποίος πλήττει ολοένα και μικρότερες ηλικίες.
Διαβάστε: Διαβήτης: Τι συμβαίνει όταν το ζάχαρο "φτάνει" στα πόδια
Σωτήρια, υπογραμμίζει, είναι η πρόληψη, αφού 9 στις 10 περιπτώσεις διαβήτη τύπου 2 μπορούν να προληφθούν με άσκηση, διατήρηση χαμηλού σωματικού βάρους, υγιεινή διατροφή και αποφυγή του καπνίσματος.
Διαβάστε : 8 με 10 τοις εκατόν του συνόλου του πληθυσμού πάσχει από διαβήτη
Ο Διαβήτης κατατάσσεται στα νοσήματα διαταραχής του μεταβολισμού.
Ο μεταβολισμός είναι ο μηχανισμός με τον οποίο το σώμα μας χρησιμοποιεί τις τροφές για να δώσει ενέργεια στον οργανισμό μας.
Οι περισσότερες τροφές που τρώμε διασπώνται κυρίως σε γλυκόζη.
Η γλυκόζη είναι μια μορφή «ζάχαρης» στο αίμα μας και αποτελεί την κύρια πηγή «καυσίμου» για το σώμα μας.
Όταν καταναλώνουμε τις τροφές, αυτές διασπώνται σε επιμέρους συστατικά και αυτά, μεταξύ των οποίων και η γλυκόζη προωθούνται στο αίμα μας.
Τα κύτταρα του οργανισμού μας χρησιμοποιούν τη γλυκόζη αυτή προκειμένου να την μετατρέψουν σε ενέργεια, για τη λειτουργία και την ανάπτυξή τους.
Ωστόσο, η γλυκόζη δεν μπορεί να εισχωρήσει στα κύτταρα χωρίς την παρουσία μιας ουσίας - μεταφορέα της ινσουλίνης.
Η ινσουλίνη είναι μια ορμόνη που παράγεται στο πάγκρεας.
Μετά το φαγητό, το πάγκρεας αυτόματα απελευθερώνει μια ικανή ποσότητα ινσουλίνης έτσι ώστε να ωθήσει την υπάρχουσα στο αίμα γλυκόζη προς τα κύτταρα.
Αυτή η μετακίνηση αντιστοιχεί και στη μείωση των επιπέδων σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα.
Ο άνθρωπος που πάσχει από Σακχαρώδη Διαβήτη έχει αρκετά αυξημένη ποσότητα γλυκόζης στο αίμα του (υπεργλυκαιμία).
Αυτό συμβαίνει γιατί είτε το πάγκρεας δεν παράγει αρκετή ή καθόλου ινσουλίνη, ή γιατί τα κύτταρα δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στην ινσουλίνη που παράγεται από το πάγκρεας.
Ως αποτέλεσμα παρατηρείται αυξημένη κυκλοφορία γλυκόζης στο αίμα. Η παραπάνω αυτή ποσότητα γλυκόζης αποβάλλεται από το σώμα μέσω της ούρησης.
Έτσι, αν το αίμα έχει επαρκή ποσότητα γλυκόζης, τα κύτταρα δεν μπορούν να την απορροφήσουν για να ικανοποιήσουν τις ανάγκες του σώματος σε ενέργεια.
Είδη Σακχαρώδη Διαβήτη
Υπάρχουν τρεις κύριοι τύποι Διαβήτη:
Διαβήτης Τύπου 1 – Δεν παράγεται καθόλου ινσουλίνη
Διαβήτης Τύπου 2 – Δεν παράγεται αρκετή ινσουλίνη ή η παραγόμενη ινσουλίνη δεν ανταποκρίνεται στο σκοπό της.
Διαβήτης της Κύησης – Πολλές γυναίκες αναπτύσσουν διαβήτη κατά τη διάρκεια της κύησης.
Ο Διαβήτης Τύπου 1 & 2 είναι χρόνιες καταστάσεις. Ο Διαβήτης της κύησης συνήθως είναι παροδικός και διορθώνεται μετά τη γέννηση του παιδιού.
Γλυκαιμικός Δείκτης – Γλυκαιμικό Φορτίο & Σακχαρώδης Διαβήτης:
Το HealthNews μίλησε με την Κλινική Διαιτολόγο Διατροφολόγο, ειδική σε θέματα κλινικών παθήσεων, Έλενα Τρουλλίδου ** για το πώς θα πρέπει να τρέφονται τα άτομα που πάσχουν από την νόσο αυτή
Όλα τα τρόφιμα τα οποία περιέχουν υδατάνθρακες (αμυλούχα τρόφιμα, όσπρια, δημητριακά, γάλα, φρούτα, και λαχανικά) αυξάνουν τη γλυκόζη (ή σάκχαρο) του αίματος.
Ωστόσο, η ίδια ποσότητα υδατανθράκων δεν προκαλεί την ίδια αύξηση στη γλυκόζη του αίματος.
Γενικά, οι απλοί υδατάνθρακες που βρίσκονται κυρίως στη ζάχαρη, τα φρούτα, τους χυμούς, το μέλι και το γάλα αυξάνουν τα επίπεδα της γλυκόζης του αίματος γρηγορότερα σε σχέση με τους σύνθετους υδατάνθρακες οι οποίοι συναντώνται στο ρύζι, τα ζυμαρικά, τις πατάτες, το ψωμί, τα όσπρια και τα δημητριακά.
Ωστόσο, το πόσο θα αυξηθεί το σάκχαρο του αίματος μετά την κατανάλωση συγκεκριμένης ποσότητας υδατανθράκων διαφέρει από τρόφιμο σε τρόφιμο, από άτομο σε άτομο, αλλά και ανάλογα με κάποιους εξωγενείς παράγοντες (π.χ. συναισθηματική πίεση, κ.α.).
Διαβάστε: Όρια ζαχάρου στο αίμα: Ποιες είναι οι τιμές που πρέπει να προσέχετε (video)
Καθώς για ένα διαβητικό ασθενή είναι καίριας σημασίας η ακριβής ρύθμιση του σακχάρου του αίματος, δημιουργήθηκε ο γλυκαιμικός δείκτης (ΓΔ), ο οποίος δείχνει πόσο αυξάνουν τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα 2 με 3 ώρες μετά την κατανάλωση ενός τροφίμου σε σύγκριση με ένα τρόφιμο αναφοράς (γλυκόζη ή λευκό ψωμί).
Ο ΓΔ όμως σχετίζεται με την ποιότητα και όχι με την ποσότητα των υδατανθράκων, ενώ η ποσότητα του τροφίμου παίζει πολύ σημαντικό ρόλο.
Τί είναι υπογλυκαιμία σύμφωνα με την ειδικό:
Η Υπογλυκαιμία ορισμένες φορές αναφέρεται και ως ινσουλινοαντίσταση.
Εκδηλώνεται όταν το σάκχαρο του αίματος είναι σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Ακόμα και αν τηρείται αυστηρά το πρόγραμμα ελέγχου του Διαβήτη, η υπογλυκαιμία μπορεί να συμβεί και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα πριν χειροτερεύσει.
Εάν αισθανθείτε συμπτώματα υπογλυκαιμίας θα πρέπει να ελέγξετε τα επίπεδα του σακχάρου σας.
Η Αμερικανική Εταιρεία για τον Διαβήτη αναφέρει πως αν αισθανθείτε συμπτώματα υπογλυκαιμίας και δεν είναι δυνατός ο έλεγχος του σακχάρου καλύτερα να αντιμετωπίσετε τα συμπτώματα παρά να περιμένετε μέχρι να βρείτε ευκαιρία να ελέγξετε το σάκχαρό σας.
Συμπτώματα Υπογλυκαιμίας:
•Αίσθηση τσουξίματος γύρω από το στόμα.
•Ελαφρύς πονοκέφαλος, ζάλη.
•Εφίδρωση
•Τρέμουλο
•Πονοκέφαλος
•Ωχρότητα δέρματος
•Ευερεθιστότητα,
•Δακρύρροια
•Σπασμοί
•Απόσπαση προσοχής (αφηρημάδα)
•Διαταραχές αντίληψης
•Αδέξιες κινήσεις
•Έντονη επιθυμία για λήψη τροφής
Πως αντιμετωπίζω την υπογλυκαιμία;
Πρέπει άμεσα να αυξήσετε τα επίπεδα του σακχάρου σας. Ο συντομότερος τρόπος είναι να φάτε κάποιο τρόφιμο με ζάχαρη.
•Ένα κουταλάκι ζάχαρης
•1/2 φλιτζάνι χυμού
•5-6 καραμέλες
Σιγουρευτείτε πως έχετε πάντα μαζί σας κάποιο από τα παραπάνω έτσι ώστε να είστε προετοιμασμένοι.
Εξετάσεις που πρέπει να κάνει ένας διαβητικός:
1. Γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη ( HbA1c ):
Η εξέταση αυτή υπολογίζει το μέσο όρο του σακχάρου αίματος κατά την διάρκεια των 3 προηγούμενων μηνών.
Στόχος : κάτω του 7
Πόσο συχνά : Τουλάχιστον 2 φορές ετησίως
2. Εξέταση λευκωματινουρίας:
Λευκωματινουρία σημαίνει απώλεια πρωτεΐνης στα ούρα. Η εξέταση αυτή μετράει την απώλεια αυτή και έτσι μπορεί να ανιχνεύσει πολύ νωρίς μια αρχόμενη νεφροπάθεια, ώστε να μπορεί να σταματήσει η εξέλιξή της. Έτσι, μπορεί να αποφευχθεί η νεφρική ανεπάρκεια (που απαιτεί αιμοκάθαρση ή και μεταμόσχευση νεφρού)
Στόχος : κάτω του 30
Πόσο συχνά : τουλάχιστον μια φορά ετησίως
3. Αρτηριακή πίεση:
Η αυξημένη αρτηριακή πίεση κουράζει την καρδιά σας και προκαλεί βλάβη στους νεφρούς και στα μάτια.
Στόχος : κάτω του 130 / 80 mmHg
Πόσο συχνά : Σε κάθε επίσκεψη στον γιατρό.
4. Χοληστερίνη:
Η LDL χοληστερίνη (δηλαδή η ¨κακή¨ χοληστερίνη) στενεύει σιγά - σιγά της αρτηρίες, οδηγώντας σε έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Στόχος για την LDL : κάτω του 100
Πόσο συχνά : Τουλάχιστον 1 φορά το χρόνο
5. Βυθοσκόπηση:
Η τακτική (περιοδική) εξέταση των οφθαλμών ανιχνεύει έγκαιρα την διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και έτσι αποφεύγεται η τύφλωση.
Πόσο συχνά : τουλάχιστον 1 φορά το χρόνο
6. Περιποίηση ποδιών:
Να περιποιείστε καθημερινά τα πόδια σας. Εάν υπάρχει νεφροπάθεια, τότε χάνεται η αισθητικότητα και έτσι μπορεί να υπάρχει σοβαρό πρόβλημα στα πόδια σας (π.χ. πληγές, έλκη) χωρίς να πονάτε.
Πόσο συχνά : καθημερινά φροντίζετε τα πόδια σας. Υπενθυμίστε στο γιατρό σας να τα εξετάζει σε κάθε επίσκεψη.
7. Έλεγχος σακχάρου αίματος με γλυκόμετρο:
Εάν γνωρίζετε πότε το σάκχαρο στο αίμα σας είναι πολύ υψηλό ή πολύ χαμηλό, τότε θα μπορείτε καλύτερα να το αντιμετωπίσετε,
Πόσο συχνά : Θα το καθορίσει ο γιατρός σας.
8. Φροντίστε να παραμένετε υγιής:
Οι άνθρωποι που έχουν διαβήτη, εάν πάθουν πνευμονία ή γρίπη κινδυνεύουν από σοβαρές επιπλοκές. Αυτό μπορούν να το αποφύγουν με τα κατάλληλα εμβόλια.
Πόσο συχνά :
Εμβόλιο της γρίπης - κάθε χρόνο
Εμβόλιο πνευμονιοκόκκου - κάθε 6 χρόνια
* * Έλενα Τρουλλίδου ,Κλινική Διαιτολόγος Διατροφολόγος, εγγεγραμμένο και ενεργό μέλος του Συνδέσμου Διαιτολόγων και Διατροφολόγων Κύπρου, εξειδικευμένη σε θέματα παχυσαρκίας και παιδικής διατροφής, Κλινικών Παθήσεων, Αθλητικής Διατροφής, mydietspot Health Center
elenatroullidou@hotmail.com
τηλ. 22 256752